VanJufMarjan

Nieuwsbegrip – familieruimtes in meer gevangenissen

828 Views 0 Comments familieruimtes, gevangenis, nieuwsbegrip

Deze week weer een nieuwe Nieuwsbegrip – familieruimtes in meer gevangenissen. Vorige week hebben we hier ook al iets over gezien in het jeugdjournaal.

De tekst

Bij het voorbereiden van de les kijk ik altijd welk doel Nieuwsbegrip met deze les nastreeft, en welke opdrachten ze hierbij hebben bedacht. Vaak probeer ik dit dan voor de kinderen in mijn groep wat aantrekkelijker te maken.
De start van de les is wel vaak hetzelfde. We kijken naar de titel, de plaatjes en de tussenkopjes en voorspellen zo waar de tekst over zal gaan. Daarna lees ik de inleiding, en doe ik hardop voor hoe ik de tekst lees en beleef (modellen).

Deze week gaat de tekst dus over familieruimtes in de gevangenissen. Iets wat de meeste kinderen niet zullen kennen, en dat is natuurlijk maar goed ook. Nieuwsbegrip heeft deze week bij de tekst een perspectieven schema gemaakt, waarin gevraagd wordt hoe de verschillende personen uit de tekst naar de familieruimtes kijken. Dit is natuurlijk een hele mooie opdracht om de kinderen mee aan de slag te laten gaan.

Afsluiting

Als afsluiting van de les zou je een soort rollenspel kunnen spelen waarbij de verschillende personen uit de tekst door de kinderen worden nagespeeld en bijvoorbeeld worden geïnterviewd. Dit kan zijn door een leerling uit de klas, of door de leerkracht zelf.
Een leuke les weer deze Nieuwsbegrip – familieruimtes in meer gevangenissen

Kijk ook eens bij mijn andere lessen van Nieuwsbegrip.

Algemeen Samenvatten

Nieuwsbegrip – Opruimen plasticsoep

2382 Views 0 Comments lezen, mindmap, nieuwsbegrip, plasticsoep

Deze week bij Nieuwsbegrip – Opruimen plasticsoep. Vorige week heb ik hier met de kinderen al iets over gezien in het jeugdjournaal en er toen ook al met ze over gesproken. Het is een onderwerp wat de kinderen wel aanspreekt en bezighoudt.
Nieuwsbegrip geeft aan dat er weer een mindmap gemaakt moet worden, ik heb het deze keer net even anders bedacht. Omdat de tekst in vier kopjes is verdeeld heb ik een werkblad gemaakt met daarin in het midden de titel van de tekst en dan het A4 verdeeld in vier vakken met daarin de titels van de kopjes. In deze vakken gaan de kinderen de belangrijke dingen schrijven en tekenen uit de verschillende kopjes.

De les

Deze les begin ik met het herhalen van hoe we de belangrijke dingen uit een tekst kunnen halen. Door het eigenlijk om te draaien en te bekijken wat je weg kunt laten. Zo houd je de belangrijkste hoofdzaken over. Deze hoofdzaken kun je markeren met je markeerstift. Je weet dan goed waar de tekst over gaat en kan deze ook kort navertellen.
Om je hierbij te helpen kun je ook een soort schema maken bij de tekst.
In tweetallen krijgen ze dan van mij het werkblad wat ik hieronder als download heb toegevoegd en gaan er mee aan de slag. Ze mogen hier op allerlei manieren mee aan het werk. Zowel tekenen als schrijven. Door middel van het opschrijven van steekwoorden en hierbij tekeningetjes te maken kunnen ze aan het einde van de les de tekst in grote hoofdlijnen navertellen.

Mindmap

Je kunt er natuurlijk ook gewoon voor kiezen om de kinderen een mindmap te laten maken. Alleen is mijn ervaring wel dat kinderen in groep 5 dit nog best lastig vinden en met het werkblad wat ik nu heb gemaakt is er in ieder geval een begin gemaakt waarop ze kunnen verder werken. Later kun je dit dan nog uitbreiden naar een mindmap.
Voor kinderen die al vaker een mindmap hebben gemaakt is dit gewoon weer even een andere vorm van werken.

Het bestand

In het bestand vind je voor de A-tekst en voor de B-tekst een blad waarop de kinderen kunnen werken. De A-tekst heeft vier alinea’s met tussenkopjes. De vier vakken op het werkblad komen overeen met de vier tussenkopjes.
De B-tekst heeft 3 alinea’s. Toch heb ik op dit blad een vierde vak gemaakt. Hier kunnen de kinderen zelf nog andere oplossingen bedenken om de plasticsoep tegen te gaan.

01 – Nieuwsbegrip Plasticsoep

Nieuwsbegrip Ophelderen Woordenschat

Nieuwsbegrip – Planetarium

2133 Views 0 Comments bewegend leren, nieuwsbegrip, planetarium, woordenschat

Deze week gaat de nieuwsbegriptekst over het Planetarium in Franeker. De tekst is deze week een blokles, dus kan je met deze tekst alle kanten op. Daarom heb ik deze week uit de tekst weer woorden weggelaten. Kinderen moeten op zoek naar de woorden en deze op de goede plek in de tekst plaatsen. Nieuwsbegrip – planetarium

De les

Omdat we nog aan het begin van het schooljaar zitten, en ik toch wel wat zwakke lezers in de groep heb, start ik deze keer met het laten zien van het jeugdjournaal bij de tekst van deze week. Zo weten de kinderen waar de tekst over gaat. Ook zijn er dan gelijk al wat moeilijke woorden voor de kinderen duidelijk geworden.

Daarna krijgen de kinderen van mij de tekst waar ik negen woorden uit heb gehaald. Deze woorden heb ik op kaartjes gezet. In tweetallen gaan de kinderen eerst de tekst lezen en samen bedenken welke woorden op de lege plekken moeten komen. De kaartjes met de woorden vind je in het bestand onderaan deze blog. Let wel dat deze woorden uit de A-tekst komen. Met de B-tekst kun je natuurlijk iets soortgelijks doen. Wij hebben deze keer deze tekst met groep 5 t/m 8 samen gedaan, waarbij we kinderen van groep 7/8 lieten samenwerken met groep 5/6.

Zodra de kinderen de tekst hebben gelezen mogen ze op zoek gaan naar de woorden. Ik heb de woorden in verschillende kleuren gekopieerd en uitgeknipt. Deze heb ik bij elkaar in een beker verstopt (bij mooi weer kan dit buiten). Elk tweetal krijgt een kleur toegewezen. Deze kinderen mogen uit de bekers alleen deze kleur woorden meenemen. Zo weet je zeker dat een tweetal meerdere keren een kaartje met dezelfde woorden meeneemt. Op deze manier hebben de kinderen ook even een moment tijdens deze les dat ze kunnen bewegen.

Hebben ze alle negen woorden gevonden, dan kunnen ze deze in de tekst gaan inpassen. Hadden ze dezelfde woorden bedacht, of komen er nu hele andere woorden? Heel mooi is hoe er hier fijn samengewerkt wordt door de kinderen.

De woorden

De volgende woorden heb ik uit de tekst gehaald en staan op de kaartjes (let op dit is de A-tekst):

regel 1: planeten
regel 7: Friesland
regel 10: sterren en planeten
regel 14: zonnestelsel
regel 19: planetarium
regel 25: Nederland
regel 29: museum
regel 32 monumenten
regel 33: Werelderfgoedlijst

Het bestand

01 – Nieuwsbegrip – Planetarium

Lesideeën Tekstlogica's Woordknap

Tekstlogica – Herfst

2269 Views 0 Comments begrijpend lezen, herfst, nieuwsbegrip, tekstlogica

De volgende tekstlogica – herfst draait om, je raad het al, de herfst.
Dit keer is het een zeer eenvoudige versie van onze bekende tekstlogica’s.
Met deze uitvoering kun je heel goed beginnen zodat je leerlingen begrijpen hoe onze tekstlogica’s werken.
In deze versie zijn de zinnen zo simpel mogelijk gehouden, zodat zelfs jongere leerlingen die het lezen al aardig kunnen deze tekstlogica al kunnen oplossen.

Wat wordt er gevraagd?

Drie kinderen gaan in de herfst op zoek. Maar naar wat gaan ze op zoek?
Met wie gaan ze op zoek en de laatste vraag is waar gaan ze op zoek?
Als je leerlingen de hints duidelijk opvolgen komen ze achter de antwoorden.

Wat zit er in jet PDF?

Zoals gebruikelijk op vanjufmarjan zit er weer een werkblad en een antwoordenblad in het bestand.
Het werkblad kun je dan afdrukken zoveel als je leerlingen hebt, en het antwoordenblad kun/mag je 1 of meerdere keren afdrukken zodat je leerlingen weer hun eigen werk kunnen nakijken.

Heeft je groep nog nooit een tekstlogica gemaakt? Dan is deze versie ideaal om voor het eerst samen met je leerlingen te maken.
Als ze na deze logica dan begrijpen hoe het werkt, dan kunnen ze daarna een moeilijkere uitproberen.

Meer tekstlogica’s?

Veel leerkrachten vinden het ontzettend leuk om deze tekstlogica’s met hun leerlingen te doen en vragen vaak naar meer. Er staan er al verschillende op de site. Als je hier klikt, krijg je een overzicht van reeds gepubliceerde tekstlogica’s (wel even doorscrollen naar beneden).

Het bestand:

01 – Tekstlogica – Herfst

Algemeen Nieuwsbegrip Nieuwsbegrip Vragen stellen

Nieuwsbegrip – Meer honderdplussers in Nederland

1093 Views 0 Comments honderdplussers, markeerstift, nieuwsbegrip, samenvatten

Deze week gaat de Nieuwsbegriptekst over meer honderdplussers in Nederland. Een tekst waarbij je met de kinderen al eerst eens kunt praten over of zij iemand kennen die ouder is dan honderd jaar, hoe oud zijn jouw opa en oma. Misschien hebben de kinderen zelf wel overgrootouders die meer dan honderd jaar zijn? Wanneer ben je dan geboren als je honderd jaar of ouder bent? Hier komt vast veel gespreksstof los.

De tekst

Omdat dit één van de eerste teksten van het schooljaar ga ik de tekst eerst met de kinderen samen lezen. Ik maak dan natuurlijk wel weer gebruik van het moddelen. Dit is heel belangrijk, want dan doe jij voor hoe je de tekst leest en welke denkstappen je maakt tijdens het lezen.
Onder het eerste kopje staan de getallen tweeduizend en drieduizend geschreven. Hoeveel is dat eigenlijk? Ik zet deze getallen ook even in cijfers op het bord zodat de kinderen er ook het cijferbeeld bij krijgen.
In het tweede kopje gaat het over hoe het kan dat er steeds meer mensen ouder worden. Dit herhaal je ook even terwijl je aan het lezen bent. “Dus, je wordt ouder door goede dokters en betere medicijnen, maar ook door sporten en gezonder eten.
In het derde kopje weer een groot getal, en misschien is het leuk even de andere landen die genoemd worden op te zoeken op de kaart van Europa. Bij het laatste kopje staan wat voorbeelden van zulke oude mensen en een vraag. Zou jij zo oud willen worden. Weer een leuke vraag om even op door te borduren.
Tijdens dit moddelen laat ik ook zien hoe de kinderen met een markeerstift de belangrijkste dingen kunnen markeren.
Tot slot lezen we dan de gemarkeerde tekst nog een keer en merken op dat de tekst een stuk korter is geworden, maar toch nog goed te begrijpen.

Toetsvragen

Omdat dit de vijfde les alweer is (wij zitten pas in de derde week dus dit geldt niet voor iedereen) is dit een les met optionele toetsvragen. Deze laat ik de kinderen individueel maken samen met opdracht 2. Zo kan ik een beeld krijgen van hoe de kinderen meegelezen hebben en of ze de toetsvraagstelling een beetje begrijpen.

Deze les heb ik in groep 5/6 gegeven met de A-tekst. De B-tekst kun je natuurlijk op en soortgelijke manier benaderen.

Kijk ook eens bij mijn andere nieuwsbegriplessen.

Algemeen Nieuwsbegrip Nieuwsbegrip Vragen stellen

Nieuwsbegrip – gevarieerde les

895 Views 2 Comments bokito, lezen, modellen, nieuwsbegrip, vragen stellen

Vandaag hebben we bij Nieuwsbegrip een heel gevarieerde les gedaan. Begonnen met een foto op het digibord, voorkennis activeren met waar/niet waar vragen. Daarna de tekst modellend voorgelezen en vervolgens in tweetallen bedenken welke sleutelvragen er gesteld zouden kunnen worden.

Waar/niet waar

De kinderen krijgen allemaal een rood en een groen papiertje. Ik geef verschillende stellingen over de tekst (dus deze is nog niet gelezen) waarop de kinderen waar of niet waar kunnen beantwoorden. Dit kunnen ze doen door middel van het omhoog houden van hun rode of groene papiertje.
Je merkt zo al heel snel welke kinderen het nieuws al hebben gezien op bijvoorbeeld het jeugdjournaal.

Modellen

Daarna lees ik de tekst modellend voor. In mijn vorige blogs kun je hierover meer lezen. In de handleiding die je elke week bij Nieuwsbegrip vindt, staat altijd letterlijk voorgeschreven hoe je het begin van de tekst modellend kunt voorlezen. Ik merk wel dat hoe het daar staat voor mij niet altijd werkt. Je moet ook heel goed bedenken wat de kinderen in jou klas al weten, en waar ze op dat moment behoefte aan hebben. Als de kinderen er al best veel van weten, hoef je het niet zo uitgebreid te doen. Dat verschilt per tekst en per onderwerp.

Sleutelvragen

Vervolgens gaan de kinderen in tweetallen de tekst nogmaals lezen. En markeren ze met markeerstift de belangrijke dingen. Ik geef ze de opdracht mee om één belangrijke vraag bij elk kopje te bedenken. Bedenk maar eens welke sleutelvraag ik straks zou kunnen stellen.
Als de kinderen hier een poosje mee aan de slag zijn geweest, gaan we kijken welke vragen er bedacht zijn. Het is fijn om te merken dat kinderen hier heel goed over hebben nagedacht en ook positieve feedback aan elkaar kunnen geven. Ze wijzen elkaar op hoe je een vraag juist net even anders kan stellen.
Tenslotte stel ik de sleutelvraag en zo werken we per kopje de tekst door.

Jeugdjournaal bij Nieuwsbegrip

Als afsluiting kijken we naar het jeugdjournaal bij deze Nieuwsbegriples.

Algemeen Algemeen Nieuwsbegrip Nieuwsbegrip

Nieuwsbegrip – getallen in de tekst

673 Views 0 Comments atletiek, Femke Bol, lezen, nieuwsbegrip, wereldrecord

Bij Nieuwsbegrip staan er deze week heel veel getallen in de tekst. Bij Nieuwsbegrip – getallen in de tekst gaan we deze week beschrijven wat de getallen in de tekst betekenen/inhouden.
Voor de les heb ik een blad gemaakt met getallen uit de tekst in kolommen. Achter dit getal kunnen ze dan opschrijven wat het getal betekent/inhoudt (zie foto’s).

Start van de les

Deze week heb ik de kinderen eerst zelfstandig de les laten lezen. Daarbij pakken ze altijd zelf al hun markeerstift om belangrijke stukken uit de tekst te markeren. Bij kinderen die dit nog lastig vinden, biedt ik dan altijd wat extra ondersteuning.
Na het lezen van de tekst hebben we naar het jeugdjournaal bij Nieuwsbegrip gekeken en er nog even over gepraat.

De getallen

Vervolgens heb ik het werkblad uitgedeeld en uitgelegd wat de bedoeling was. Hierbij hebben we één getal samen gedaan zodat iedereen weet wat de bedoeling is. In dit geval het getal 22. Kinderen schrijven er dan achter: Femke Bol is 22 jaar oud.
De kinderen gaan er dan in tweetallen mee aan de slag. En wat een mooie samenwerking zie je hier weer ontstaan.
De kinderen moeten echt begrijpend gaan lezen en praten er met elkaar over. Dan moeten ze gaan bedenken hoe ze dit op gaan schrijven op het werkblad. Op deze manier gaan de kinderen echt begrijpen wat er in de tekst staat. Ze moeten het echt opzoeken in de tekst, en weer verwoorden in schrift.

Afsluiting

Tot slot ga ik met de kinderen enkele getallen bespreken die ze lastig vonden. Er is helaas niet genoeg tijd om dit met alle getallen te doen, maar niet alle kinderen hebben ook alle getallen gehad. Dit is niet erg, als ze maar goed bezig zijn geweest.

Het Werkblad:

01 – Nieuwsbegrip Getallen in de klas – Werkblad

Algemeen downloads Overig Taal/Lezen

Dobbelsteen met 5w+h-vragen

648 Views 0 Comments Dobbelsteen met taalvragen, nieuwsbegrip, taal, vragen stellen

Deze dobbelsteen met de 5w + h-vragen gebruik ik regelmatig bij een taal opdracht zoals bijvoorbeeld nieuwsbegrip of andere tekst.
Een voorbeeld is bijvoorbeeld het gebruik van de dobbelsteen bij een tekst bij een onderwerp van Grej of the day of bij een tekst van Nieuwsbegrip.

De 5w +h-vragen

De dobbelsteen met de 5w +h-vragen (wie, wat, waar, wanneer, waarom + hoe) gebruik ik regelmatig in de klas. Natuurlijk bij Nieuwsbegrip, maar ook bij bijvoorbeeld bij een tekstopdracht. De kinderen dobbelen bijvoorbeeld met de dobbelsteen: wie, en bedenken dan over wie hun verhaal gaat. Bij waar bedenken ze de plaats etc. Kinderen vinden dit heel erg leuk om te doen, en er komen hele leuke verhalen uit.

Er zijn ook blanco dobbelstenen op de markt die je hiervoor kunt kopen, maar kinderen vinden het ook heel leuk om zelf zo’n dobbelsteen te maken. Je hebt er dan ook gelijk een leuke opdracht bij: Hoe maak je een kubus.

Daarom heb ik een pdf gemaakt met een kant en klare dobbelsteen die de kinderen zo kunnen uitknippen. Plakken en rollen maar.
Wel even op wat dikker papier afdrukken. Dan blijft de dobbelsteen langer bruikbaar.
Eventueel kunnen de kinderen de dobbelsteen ook een kleurtje geven.

Het bestand:

01 – Dobbelsteen met taalvragen. Wie, wat, waar, wanneer, waarom en hoe?

Nieuwsbegrip Vragen stellen

Nieuwsbegrip en Grej of the Day

626 Views 0 Comments gotd, grej, grejoftheday, lezen, nieuwsbegrip, wereldorientatie

De Nieuwsbegriptekst van deze week gaat over de Machu Pichu. Nu is het regelmatig zo dat Nieuwsbegrip over een onderwerp gaat waar de kinderen nog niet zoveel vanaf weten. De Machu Pichu is daar een goed voorbeeld van. Daarom deze week Nieuwsbegrip en Grej of the day gecombineerd.

Grej of the Day

Waarschijnlijk ben je wel bekend met de term Grej of the Day, en misschien gebruik jij het zelf ook wel in de klas. Het is eigenlijk een kleine miniles die begint met een raadsel. Daarna komt er een korte les die toewerkt naar allerlei wow! feitjes.
Ik gebruik het vaak ook wel eens voorafgaand aan een nieuw thema of onderwerp bij wereldoriëntatie bijvoorbeeld.

Ik gebruik hiervoor de website van Grejoftheday. Met een inlogcode kun je hier inloggen en in een grote database van Grejs zoeken naar het onderwerp waarover je iets wilt vertellen in de klas. Compleet met presentatie. Deze inlogcode krijg je bij de boeken van Grej of the day. Er zijn verschillende boeken voor onder-, midden– en bovenbouw, en ook nog over landen en geschiedenis apart. Met de inlogcode kun je de gehele database doorzoeken, hiervoor heb je niet alle boeken nodig.

Nieuwsbegrip

Na de grej weten de kinderen wat meer over het onderwerp van de tekst, en wordt het lezen van de tekst ook gemakkelijker voor ze, omdat ze meer weten over het onderwerp, en zich er dus een voorstelling bij kunnen maken.
Met deze tekst ga ik met de kinderen vragen stellen met de dobbelstenen. Dit heb ik al eerder met ze gedaan, dus dat behoeft niet heel veel uitleg.

Algemeen Samenvatten

Nieuwsbegrip – de tekst in steekwoorden

1669 Views 0 Comments nieuwsbegrip, vuurpijl, vuurwerk

De Nieuwsbegriptekst van deze week gaat over vuurwerk. Hoe leuk is het dan om iets met een vuurpijl te doen. Daarom deze week Nieuwsbegrip – de tekst in steekwoorden in een vuurpijl schrijven.

Vandaag even een niet zo’n lang bericht i.v.m. tijdgebrek, maar de opbouw van de les is eigenlijk zoals ik het altijd doe.

Voor de teksten AA, A en B heb ik een vuurpijl gemaakt met de kopjes erbij. In de vuurpijl kunnen de kinderen steekwoorden uit de tekst in de vuurpijl schrijven. Ook heb ik bij de tekst de titel en kopjes weggehaald.

De les in het kort!

Samen starten met kijken naar de plaatjes.
In tweetallen lezen en bedenken welke titel en welke kopjes er bij horen.
De tweetallen komen bij mij om te vertellen welke titel en kopjes erbij horen en waarom ze dat denken.
Dan krijgen de kinderen het blad met de vuurpijl en de goede titel uitgeprint op A3
Deze tweetallen gaan samen steekwoorden bij de kopjes in de vuurpijl schrijven.
Tot slot mogen ze de vuurpijl kleuren en er verder bij tekenen en kleuren.

Je hebt zo alle kinderen even gezien en gehoord over de tekst en weet je dat ze de tekst goed hebben gelezen of niet en kunt er over doorvragen.

De bestanden

01 vuurwerk tekst AA

02 vuurwerk tekst A

03 vuurwerk tekst B

Nieuwsbegrip Samenvatten

Nieuwsbegrip – Knip de samenvatting

1561 Views 0 Comments begrijpend lezen, hulphonden, nieuwsbegrip, onderwijs, samenvatten

We gaan deze week nog even verder met waar we vorige week ook mee bezig waren, namelijk samenvatten. Met Nieuwsbegrip – knip de samenvatting gebruik ik een opdracht van Nieuwsbegrip zelf, maar pas hem aan voor een les Nieuwsbegrip Anders.

Voorbereiding

Voor de voorbereiding van deze tekst over hulphonden gebruik ik de opdracht van Nieuwsbegrip : De belangrijkste zinnen kiezen. In Word pas ik deze opdracht aan zodat de zinnen die je kan kiezen in een kader staan. Ik doe dit door in Word onder de zinnen waaruit gekozen kan worden een tabel aan te maken en de zinnen te knippen en te plakken in de tabel. Deze kunnen de kinderen dan straks uitknippen bij het kiezen van de goede zin (samenvatting).
Ook maak ik een blad waarbij de te kiezen zinnen weg zijn gelaten. De kinderen kunnen dan de zin van hun keuze uitgeknipt op de goede plek leggen en vastplakken. Zo krijgen ze een goede samenvatting onder elkaar zonder de verkeerde zinnen er nog tussen.

De les

Zoals altijd begin ik met het moddelend voorlezen van de inleiding nadat we eerst de plaatjes, titel en kopjes hebben bekeken en gelezen.
Daarna lees ik ook het eerste kopje van de tekst met bijbehorende tekst. Ik vraag mij tijdens het moddelen af wat heel belangrijk is en wat ik weg kan laten uit het stukje tekst om een zo kort mogelijke tekst over te houden. Samen komen we tot de conclusie welke oplossing voor dit stukje het beste is.
De kinderen gaan nu met de rest van de tekst zelf aan de slag.
Ze knippen de oplossing die zij het beste vinden passen uit en leggen die op de goede plek. Ze plakken het nog niet vast, want we bespreken het nog aan het einde van de les.

Zodra iedereen klaar is, lezen we weer samen de stukjes tekst en bespreken welke samenvattende zinnen het beste zijn, en ook waarom.

Afsluiting

Als we allemaal de goede oplossing op ons blad hebben liggen, plakken we deze vast en hebben alle kinderen een goede samenvatting van deze tekst op papier.
Tot slot kun je nog het Nieuwsbegripjournaal bij deze tekst kijken.

Het was weer een leuke, leerzame les Met Nieuwsbegrip – knip de samenvatting.

Nieuwsbegrip Samenvatten

Nieuwsbegrip – meerdere teksten

1566 Views 0 Comments lezen, nieuwsbegrip, vulkanen moddelen

Deze week bestaat de Nieuwsbegrip uit meerdere teksten. De teksten gaan over de verschillende vulkanen die op dit moment actief zijn in de wereld.
Bij de A-tekst is de eerste tekst een algemene tekst over vulkanen. Hier start ik klassikaal mee.

Voorbereiding

Ter voorbereiding van de les heb ik de teksten over de verschillende vulkanen apart op een blad geprint met op de achterkant het schema van opdracht 2 waarin informatie uit de tekst opgeschreven kan worden.
Ook de complete tekst heb ik voor de kinderen uitgeprint.

De les

Ik begin met de les zoals ik eigenlijk altijd begin met de inleiding. Deze les behandel ik echter de eerste tekst. Titel lezen, plaatjes kijken en de tekst modellend voorlezen.

Daarna verdeel ik de kinderen in groepjes en geef ik ze per groepje een tekst mee (tekst 2, 3 of 4). Deze groepjes gaan met deze tekst aan de slag. Ze moeten goed weten wat er in hun tekst staat. Als ze samen denken dat ze goed weten wat er in hun tekst staat, mogen ze hun tekst omdraaien en proberen de vragen over hun tekst in het schema te beantwoorden. Dit doen ze zonder in de tekst te kijken. Komen ze er niet helemaal uit mogen ze uiteindelijk wel even in de tekst kijken. Zo leren ze wat belangrijk is in een tekst.

Als alle groepjes klaar zijn met het lezen en invullen van de tekst, komen we weer bij elkaar en gaan we klassikaal verder. Elk groepje gaat aan de klas vertellen wat de antwoorden zijn die in hun schema staat, zodat alle kinderen hun hele schema in kunnen vullen. Dit mogen ze op een manier doen die ze zelf hebben bedacht.

Hier kwamen leuke dingen uit. De groepjes waren ook duidelijk naar elkaar wat ze vonden van de presentaties en of ze alle benodigde informatie hadden begrepen.

Aan het einde van de les vroegen de kinderen of we het nog eens op deze manier konden doen. Ze wisten nu hoe het moest, en konden dan de feedback meenemen naar de volgende keer!

Nieuwsbegrip Samenvatten

Nieuwsbegrip – Teken de tekst

2870 Views 0 Comments chipjekat, lezen, nieuwsbegrip, onderwijs

Een goede manier om een tekst goed te laten lezen is om te tekenen wat je hebt gelezen. Daarom deze week Nieuwsbegrip – teken de tekst. Een heel ander manier van hoofd- en bijzaken onderscheiden, samenvatten.

Voorbereiding

Deze les had een kleine voorbereiding nodig. Ik heb de titel van de A tekst aangepast omdat ik dit een erg lastige titel vond voor groep 5/6. Ik zag dat de titel van de B-tekst Chip je kat! was, dat vond ik ook voor mijn groep veel beter geschikt.
Daarna heb ik een werk/tekenblad gemaakt waar de kinderen per kopje op kunnen gaan tekenen over deze tekst. Dit heb ik onderaan dit artikel bijgevoegd.

De les

Wat een gespreksstof levert dit op zeg. Iedereen is wel eens een kat kwijtgeraakt, of heeft een kat gevonden. Wat is nu eigenlijk zo’n chip enz. enz. Iedereen kon er wel wat over vertellen en toen hadden we alleen nog maar de titel, de plaatjes en de kopjes bekeken.

Na dit leuke begin begonnen met het lezen van de tekst, en daarbij gelijk uitgelegd wat de bedoeling was. We gaan tekenen wat belangrijk is in deze tekst. Ik heb het voorgedaan met het eerste kopje. Wat is belangrijk, en hoe kan ik dat in een tekening laten zien. Veel kinderen hebben daar gelijk al goede voorbeelden bij.

Na het eerst kopje in tweetallen de kinderen verder laten werken. Samen lezen, maar wel allebei een eigen tekening laten maken. Hierbij ontstaan ook tussen de kinderen onderling weer leuke gesprekken. Wat is belangrijk? Wat kan ik dan tekenen? en hoe teken ik dat dan?

De kinderen zijn hier heel intensief mee bezig en nog niet iedereen is klaar met zijn tekening. Deze les gaan we dus op een ander moment deze week nog wel even afmaken, want de resultaten worden erg mooi, en zo zijn de kinderen heel creatief met deze tekst bezig, en weten ze weer heel goed waar de tekst over gaat.
Dit ga ik nog controleren door de kinderen bij hun tekening te laten vertellen per kopje.

Het bestand

01 – Nieuwsbegrip – teken de tekst

Algemeen Nieuwsbegrip Nieuwsbegrip

Nieuwsbegrip – workshop

509 Views 0 Comments begrijpendlezen, collega, lerenvanelkaar, nieuwsbegrip, onderwijs, workshop

Wat heb ik deze week genoten. Ik mocht een Nieuwsbegrip – workshop geven bij een school uit onze Stichting. Omdat we bij ons op school met de manier waarop we Nieuwsbegrip geven hele goede resultaten boeken, was mij gevraagd om eens te komen vertellen hoe ik de lessen van Nieuwsbegrip aanpak.

Nieuwsbegrip Anders

Op deze site post ik al enkele jaren de lessen Nieuwsbegrip zoals ik het aanpak. Bij ons op school hebben we dit inmiddels schoolbreed aangepakt en zien we dat de resultaten voor begrijpend lezen er sterk op vooruit gaan.
Elke week probeer ik de kinderen op een zinvolle manier met de tekst aan de slag te laten gaan. De Nieuwsbegripteksten zijn altijd fijne teksten om mee te werken, omdat het actuele teksten zijn en ook rijke teksten. Alleen de manier van verwerken wordt door de kinderen als minder leuk ervaren. Bij ons zijn de kinderen en leerkrachten altijd erg enthousiast over de Nieuwsbegrip Anders lessen, en hoe leuk is het dan om hierover te vertellen op een andere school en collega’s ook enthousiast te maken over de manier van werken.

Workshop

Ik ben dus met een ontzettend leuk team aan de slag gegaan. Allereerst heb ik in het kort verteld over hoe het eigenlijk begonnen was. In een van mijn eerste Nieuwsbegrip Anders lessen kwamen de kinderen zelf op het idee om een Quiz te maken bij de tekst. Dit paste heel goed bij de strategie die op dat moment bij die tekst aan de orde was, dus ik dacht: “Waarom niet”.
Bij deze les waren de kinderen zo enthousiast, dat ik verder ben gegaan om de teksten anders aan te gaan pakken.
Van het een komt het ander, kinderen zijn enthousiast en de resultaten tijdens de CITO-toetsen gingen ook nog eens omhoog.
Verder heb ik besproken hoe ik de voorbereiding van een les aanpak en hoe ik de lessen geef.

Daarna is het team aan de slag gegaan met verschillende manieren om een tekst aan te pakken. Dobbelen met de dobbelstenen met de 5 w+h-vragen, verwijswoorden, samenvatten en een nieuw idee wat ik nog niet in de klas had uitgeprobeerd: getallen in de tekst.
Terwijl men hiermee bezig was ontstonden er hele leuke discussies/gesprekken over Nieuwsbegrip, en werden er ook conclusies getrokken over de manier waarop er op deze school werd gewerkt met Nieuwsbegrip.

Tot slot hebben we afgerond met de bevindingen van elk groepje en een vragenrondje.

Tevreden

Na afloop van de Nieuwsbegrip – workshop liet ik een enthousiast team achter, en reed ik met een tevreden gevoel en een prachtige bos bloemen naar huis.

Nieuwsbegrip Verbanden / Verwijswoorden

Nieuwsbegrip – groepsdoorbrekend met verwijswoorden.

619 Views 0 Comments begrijpendlezen, bovenbouw, groepsdoorbrekendwerken, juf, meester, middenbouw, nieuwsbegrip, onderwijs

Wat een supergave les hebben we vandaag gedaan met Nieuwsbegrip – groepsdoorbrekend met verwijswoorden. Deze les over de protestacties van de laatste tijd spreekt alle kinderen erg aan en ze hebben er ook best een mening over. Bij deze les hebben groep 5/6 en 7/8 samengewerkt.
Normaalgesproken werken we in groep 5/6 met de A-tekst, en werkt groep 7/8 met de B-tekst. Hoe laat je ze dan samenwerken denk je vast?

Verwijswoorden

We zijn de les begonnen met alle kinderen van groep 5 t/m 8 bij elkaar. Op het digibord begonnen we de les met een foto van het besmeurde schilderij en de actievoerders. Dit werd meteen herkent en er ontstond gelijk een leuke discussie waarbij we het gehad hebben over het feit dat je best een mening mag hebben en actie voeren, maar dat je je daarbij wel aan bepaalde ‘regels’ moet houden.

Vervolgens heb ik het leerdoel van de les benoemd en ben ik modellend de inleiding van de tekst (B-niveau) gaan lezen. Deze keer heb ik hierbij de nadruk op de verwijswoorden gelegd.
In andere artikelen over mijn Nieuwsbegriplessen anders lessen over verwijswoorden leg ik uitgebreid uit hoe ik dit doe.

Aan de slag

Vervolgens hebben we tweetallen gemaakt met behulp van de ijslolliestokjes met namen erop. Eén stokje uit groep 7/8 en één stokje uit groep 5/6 (groep 7/8 heeft iets meer kinderen dus waren er ook tweetallen uit alleen die groep). Deze kinderen kregen samen een tekst op A-niveau lezen en de verwijswoorden opzoeken. Welke verwijswoorden vind je? Welke vraag kun je erbij stellen? Wat is dan de verwijzing? Hier gingen de kinderen supergoed mee aan de slag.
Is de A-tekst dan niet te gemakkelijk voor groep 7/8 zul je je afvragen. Nee, omdat het niet gaat om de moeilijkheid van de tekst, maar om het tekstbegrip. Dan kun je beter een tekst nemen die wat gemakkelijker te lezen is.

Je zag tijdens de samenwerkingen hele mooie dingen ontstaan. Omdat groep 7/8 dit natuurlijk al veel vaker heeft gedaan konden ze groep 5/6 heel mooi meenemen in de manier van werken.

De afsluiting van de les

Tot slot hebben we van twee tweetallen viertallen gemaakt. Deze viertallen gingen ook weer samen in overleg. Er werd besproken welke verwijswoorden er gevonden waren, wat de verwijzingen waren. Maar ook kwam het wel tot discussie of bepaalde woorden wel verwijswoorden waren.

Kortom, een hele leuke les. Een uitdagin om het samen met groep 7/8 te doen, maar zeker voor herhaling vatbaar om zo Nieuwsbegrip – groepsdoorbrekend met verwijswoorden te werken, maar ook andere Nieuwsbegriplessen gaan we zeker uitproberen.

Algemeen Nieuwsbegrip Samenvatten

Nieuwsbegrip Mindmap (in tweetallen)

342 Views 0 Comments lezen, nieuwsbegrip, onderwijs, paaseiland

Deze week maken we met Nieuwsbegrip een mindmap maken. Dit gaan we doen in tweetallen na een uitgebreide instructie. De tekst gaat deze week over de verbrande MAOI-beelden op Paaseiland.

De tekst

Als de kinderen na de pauze binnenkomen ligt de tekst al bij hen op tafel. Dit doe ik vaker, zodat de kinderen de tekst al even zien. Veel kinderen gaan dan al kijken naar de tekst, bekijken de foto’s en titel en tussenkopjes. Kinderen gaan dan vaak in gesprek over het onderwerp. Sommige hebben er al iets over gehoord, anderen weten er al wat van en zo ontstaan al leuke leerzame gesprekken voordat je ook maar aan de les begonnen bent.

Modelen

Als iedereen zijn plekje gevonden heeft en een tekst heeft start ik de les. Het modelen vind ik altijd heerlijk om te doen. In de handleiding van Nieuwsbegrip staat altijd uitgebreid beschreven hoe je dit kunt doen. Dit is zeker handig als je dat nog lastig vindt, maar als je het wat vaker doet, gaat het eigenlijk vanzelf. Als snel zullen kinderen ook met je mee gaan doen, omdat ze al weten wat je aan het doen bent.

Mindmap

We maken dit jaar voor de tweede keer een mindmap, dus de kinderen weten hoe het werkt. Toch doe ik het stukje tekst onder het eerste kopje nog wel even samen met de kinderen. Terwijl ik lees en model haal ik gelijk de belangrijke zaken uit het stukje tekst. Wat is belangrijk, en wat kan ik weglaten. Datgene wat echt belangrijk is markeren we met onze markeerstift en verwerken we in onze mindmap.

In tweetallen

Nadat we dit hebben gedaan gaan de kinderen hun Nieuwsbegrip mindmap maken in tweetallen. Deze tweetallen heb ik deze keer gemaakt met behulp van de ijslolliestokjes. Ik heb er wel voor gezorgd dat ik een groep 6 leerling samen met een groep 5 leerling aan de slag liet gaan. Groep 6 heeft vorig jaar al vaker een mindmap gemaakt, dus die kunnen de kinderen van groep 5 hier nog mooi in meenemen.
Prachtig om te zien is weer hoe serieus de kinderen hiermee aan de slag gaan.

Tot Slot

Om te controleren of de kinderen de tekst goed gelezen hebben stel ik vaak nog even de sleutelvragen en praat hierover met de kinderen. Mijn collega in groep 8 heeft de kinderen de sleutelvragen schriftelijk laten maken met alleen de mindmap erbij (dus niet de tekst). Zo ervaren kinderen dat het maken van een Nieuwsbegrip mindmap ook een manier is om een tekst samen te vatten.

Algemeen Nieuwsbegrip Verbanden / Verwijswoorden

Nieuwsbegrip kinderboekenweek verwijswoorden

526 Views 0 Comments kinderboek, kinderboekenweek, lezen, nieuwsbegrip, onderwijs, verwijswoorden

Deze week wordt in de Nieuwsbegriptekst over de kinderboekenweek verwijswoorden behandeld. Dit is een strategie waar ik met de kinderen altijd even goed stil bij sta. Wat is een verwijswoord, en hoe pak ik dit aan.

De kinderboekenweek

De kinderboekenweek is natuurlijk een jaarlijks terugkomend iets, waar Nieuwsbegrip altijd mooi bij aansluit. Bij ons op school staan we hier natuurlijk ook bij stil. Het thema is al een tijdje zichtbaar in de school en tijdens de werkelijke kinderboekenweek staat het lezen nog eens extra centraal. Wat wij altijd doen bij ons op school is het lezen met de fluit.

Tijdens de kinderboekenweek kan er op elk willekeurig moment de fluit klinken door de school. Als de fluit klinkt, mogen alle kinderen, van kleuter tot groep 8 hun leesboek pakken en ergens een plekje zoeken om te gaan lezen. De kinderen verzinnen de gekste plekken om in hun boek te gaan lezen. Sommige kinderen lezen dan graag op de stoel van de juf, onder de kapstok of bij de kleuters in de bouw- of huishoek. Iedereen, ook de leerkrachten zijn op dat moment aan het lezen.
Voor de kleuters wordt ook wel eens geregeld dat kinderen uit hogere groepen met deze kinderen bijvoorbeeld een prentenboek gaan lezen. Echt heel leuk om te zien hoe dit een plekje heeft gekregen binnen onze school. En echt alle kinderen lezen op dat moment.
Na ongeveer 15 minuten klinkt weer de fluit en gaat iedereen weer verder met waar hij op het moment van de eerste fluit mee bezig was.

De Nieuwsbegriples

Maar goed, nu de nieuwsbegriples. Ik heb al meerder blogs geschreven hoe ik met verwijswoorden aan de slag ga in de tekst. Voor deze tekst heb ik de verwijswoorden weer geel gemaakt in de tekst, en deze behandel ik klassikaal in mijn groep (groep 5/6, de A-tekst)). In de les Nieuwsbegrip – waar verwijst het naar? kun je heel goed lezen hoe ik dit met de kinderen aanpak.
Je vindt deze en meerder lessen onder de Tab Nieuwsbegrip.

Algemeen Nieuwsbegrip Lesideeën Nieuwsbegrip Ophelderen

Nieuwsbegrip – chronologische volgorde

683 Views 0 Comments basisonderwijs, chronologisch, lezen, nieuwsbegrip, queenelizabeth, tekst

In de Nieuwsbegriptekst van deze week ga ik praten met de kinderen over de chronologische volgorde in een tekst. Wat is dat eigenlijk en hoe kun je dat zichtbaar maken voor de kinderen. Bij de tekst van deze week kun je daarbij de opdracht met de tijdbalk die bij de vragen zit heel goed gebruiken.

Voorbereiding

Ter voorbereiding van deze les heb ik de opdracht van het verbinden van de tijd met de gebeurtenis in Word bewerkt en uitvergroot. Deze heb ik op A3 uitgeprint. (zie de foto’s om een idee te krijgen wat ik bedoel.)
Verder natuurlijk de tekst uitgeprint voor elke leerling en het Nieuwsbegrip jeugdjournaal klaargezet op het digibord.

De les

Deze les zijn we voor de verandering begonnen met het kijken van het journaal. Zo weet iedereen waar het over gaat, en hebben ze een beeld bij wat in de tekst staat geschreven. Daarna lezen we samen de tekst en praten we erover.
Vervolgens maak ik m.b.v. de ijslollystokjes tweetallen. Deze tweetallen geef ik de opdracht om de tijdstippen die op het uitgeprinte worddocument staan te zoeken in de tekst. Ook bekijken ze dan wat er op dat moment gebeurt.
Hebben ze dit gedaan, dan krijgen ze de gebeurtenissen erbij. Deze knippen ze uit en leggen dit achter het goede tijdstip.
De kinderen komen er zo achter dat sommige momenten niet letterlijk in de tekst staan, maar op een andere manier wordt “verteld” in de tekst. Op deze manier leren de kinderen dus kritisch te lezen.

In groep 7/8 bij de B-tekst werden alleen de tiijdstippen/jaartallen gegeven en moesten de kinderen zelf bijschrijven wat er op die momenten gebeurde.

Aan het einde van de les kun je dus in chronologische volgorde met de kinderen bespreken hoe het leven van Queen Elizabeth verlopen is.

Heb je al eens op mijn YURLS-pagina gekeken?

Algemeen Algemeen Nieuwsbegrip Nieuwsbegrip

Nieuwsbegrip – een nieuw schooljaar

1205 Views 0 Comments basisonderwijs, begrijpendlezen, jeugdjournaal, nieuwsbegrip, onderwijs, schooljaar

De eerste teksten van Nieuwsbegrip in het nieuwe schooljaar staan weer online. De eerste lessen na de zomervakantie is voor mij altijd een beetje een aftastlessen. Wat hebben ze vorig jaar aan begrijpend lezen gedaan, hoe werd de tekst behandeld, wat vinden ze van lezen etc.
Ik begin de eerste les daarom altijd met de vraag wat kinderen van lezen vinden. Dit levert altijd veel verschillende reacties op. Met de manier waarop wij op school met de Nieuwsbegripteksten omgaan willen we kinderen plezier in lezen geven. Het begrijpend lezen staat bij ons op een belangrijke plek in het onderwijs. Deze aanpak laten we ook terugkomen bij andere vakgebieden zoals bijvoorbeeld wereldoriëntatie

De eerste les Nieuwsbegrip in een nieuw schooljaar

Zoals ik al zei beginnen we met het praten over lezen. Daaruit kan al een leuk gesprek voortvloeien. Dan vertel ik dat we met de Nieuwsbegripteksten gaan werken en dat we elke week proberen dit op een andere manier te doen. De meeste kinderen bij ons op school weten dit al omdat we dit schoolbreed doen.
Daarnaast is het belangrijk om aan kinderen uit te leggen waarom het zo belangrijk is dat je begrijpt wat je leest. Je kunt dit doen aan de hand van dagelijkse voorbeelden, zoals wie kookt er wel eens en moet daarvoor een recept gebruiken. Misschien kunnen de kinderen zelf bedenken waarom het zo belangrijk is.

De tekst

Dan beginnen we met de tekst. Dit doe ik in de eerste les vrij klassikaal. Aan de ene kant om goed aan de kinderen voor te doen hoe je een tekst aanpakt door middel van het modelen. Hierbij doe je hardop voor hoe je de tekst leest. Dit kun je in de handleiding van Nieuwsbegrip ook heel goed vinden hoe je dit moet doen.
Ik doe dit dus met de hele groep. Ik heb eeb combinatiegroep 5/6, dus ik kan het dan ook eerst zelf opstarten en een kind uit groep 6 het ook een keer laten doen, zodat groep 5 heel goed hoort dat zei het ook gaan leren het op deze manier te doen.

Afsluiting

Als afsluiting van deze les laat ik het het jeugdjournaal bij deze les zien. Dit doe ik meestal aan het einde van de les en niet aan het begin. Als je het aan het begin van de les laat zien weet ik uit ervaring dat de kinderen de tekst niet meer goed lezen omdat ze er al veel van hebben gezien op het journaal. Ze gaan dan bijvoorbeeld de vragen beantwoorden met de kennis die ze uit het journaal hebben. En dat is natuurlijk niet de bedoeling.

Ik hoop dat ik dit schooljaar weer veel leuke Nieuwsbegriplessen mag geven. Een verslag hiervan kun je weer vinden op de site en ik hoop dat jullie er veel plezier van mogen beleven. Heb je zelf plezier in het geven van Nieuwsbegriplessen, dan breng je dat over op de kinderen en zullen zij er ook plezier aan beleven! Ik post mijn lessen altijd op mijn facebookpagina, dus als je me volgt mis je ze niet!

Algemeen Nieuwsbegrip Samenvatten

Nieuwsbegrip – Samenvatten a.d.h.v. de sleutelvragen

480 Views 0 Comments lezen, nieuwsbegrip, onderwijs, samenvatten

Deze week wordt er weer aandacht besteed aan het samenvatten. Daarom heb ik deze keer bedacht om bij Nieuwsbegrip te te gaan samenvatten a.d.h.v. de sleutelvragen. Samenvatten vinden de kinderen sowieso vaak erg lastig. Daarom heb ik in een eerder bericht (Nieuwsbegrip – hoofd- en bijzaken) al eens geschreven over het gebruik van markeerstiften.

De sleutelvragen

De sleutelvragen kunnen een heel mooi hulpmiddel zijn om de hoofdzaken uit de tekst te halen. Door het beantwoorden van de sleutelvraag kom je gelijk bij het belangrijkste van het desbetreffende stuk tekst.
We starten niet meteen met het lezen van de hele tekst, maar lezen eerst de inleiding van de tekst. De kinderen hebben hun markeerstift er weer bij, zodat ze gelijk mee kunnen kleuren. Zo zijn alle kinderen betrokken bij de tekst.

Voordat we de inleiding van de tekst modellend gaan lezen, stel ik alvast de sleutelvraag die hierbij hoort. Zo weten de kinderen waar ze tijdens het lezen op moeten gaan letten. Samen beantwoorden we de vraag, en markeren dit in de tekst. Zo doen we het ook met het volgende kopje. Zodra de kinderen door hebben hoe het werkt, kun je ze in tweetallen samen verder laten werken. Als je dan een wat betere lezer koppelt aan een wat mindere lezer, kunnen ze elkaar helpen.

Samenvatten

Zodra de tweetallen klaar zijn, kun je klassikaal gaan bespreken wat de antwoorden op de sleutelvragen zijn. Als je dan al de gemarkeerde tekst achter elkaar plaats, krijg je een goede samenvatting van de tekst, en zijn de hoofdzaken uit de tekst gehaald.
In de hogere groepen kun je de samenvatting ook nog uit laten schijven, om zo de kinderen te leren dat een samenvatting uit goed lopende zinnen moet bestaan. Je maakt als het ware een soort minitekst van de grote tekst.

Vond je deze les Nieuwsbegrip – Samenvatten a.d.h.v. de sleutelvragen leuk? Kijk dan ook eens bij al mijn andere Nieuwsbegrip anders lessen onder het tabblad Nieuwsbegrip.