VanJufMarjan

Nieuwsbegrip – Opruimen plasticsoep

2390 Views 0 Comments lezen, mindmap, nieuwsbegrip, plasticsoep

Deze week bij Nieuwsbegrip – Opruimen plasticsoep. Vorige week heb ik hier met de kinderen al iets over gezien in het jeugdjournaal en er toen ook al met ze over gesproken. Het is een onderwerp wat de kinderen wel aanspreekt en bezighoudt.
Nieuwsbegrip geeft aan dat er weer een mindmap gemaakt moet worden, ik heb het deze keer net even anders bedacht. Omdat de tekst in vier kopjes is verdeeld heb ik een werkblad gemaakt met daarin in het midden de titel van de tekst en dan het A4 verdeeld in vier vakken met daarin de titels van de kopjes. In deze vakken gaan de kinderen de belangrijke dingen schrijven en tekenen uit de verschillende kopjes.

De les

Deze les begin ik met het herhalen van hoe we de belangrijke dingen uit een tekst kunnen halen. Door het eigenlijk om te draaien en te bekijken wat je weg kunt laten. Zo houd je de belangrijkste hoofdzaken over. Deze hoofdzaken kun je markeren met je markeerstift. Je weet dan goed waar de tekst over gaat en kan deze ook kort navertellen.
Om je hierbij te helpen kun je ook een soort schema maken bij de tekst.
In tweetallen krijgen ze dan van mij het werkblad wat ik hieronder als download heb toegevoegd en gaan er mee aan de slag. Ze mogen hier op allerlei manieren mee aan het werk. Zowel tekenen als schrijven. Door middel van het opschrijven van steekwoorden en hierbij tekeningetjes te maken kunnen ze aan het einde van de les de tekst in grote hoofdlijnen navertellen.

Mindmap

Je kunt er natuurlijk ook gewoon voor kiezen om de kinderen een mindmap te laten maken. Alleen is mijn ervaring wel dat kinderen in groep 5 dit nog best lastig vinden en met het werkblad wat ik nu heb gemaakt is er in ieder geval een begin gemaakt waarop ze kunnen verder werken. Later kun je dit dan nog uitbreiden naar een mindmap.
Voor kinderen die al vaker een mindmap hebben gemaakt is dit gewoon weer even een andere vorm van werken.

Het bestand

In het bestand vind je voor de A-tekst en voor de B-tekst een blad waarop de kinderen kunnen werken. De A-tekst heeft vier alinea’s met tussenkopjes. De vier vakken op het werkblad komen overeen met de vier tussenkopjes.
De B-tekst heeft 3 alinea’s. Toch heb ik op dit blad een vierde vak gemaakt. Hier kunnen de kinderen zelf nog andere oplossingen bedenken om de plasticsoep tegen te gaan.

01 – Nieuwsbegrip Plasticsoep

Algemeen Nieuwsbegrip Nieuwsbegrip Samenvatten

Nieuwsbegrip – een mindmap anders

1494 Views 2 Comments feiten, mindmap, samenvatten

Deze week gaat de tekst over het akkoord voor de bescherming van de oceanen. Daarom deze week Nieuwsbegrip – een mindmap anders. Een mindmap maken we wel vaker, maar het idee om het anders te doen kwam eigenlijk omdat het in de taalles over feiten en meningen gaat.

Het onderwerp van de tekst

Het onderwerp van deze tekst is iets wat de kinderen wel bezighoudt. We hebben daarom ook eerst uitgebreid over het onderwerp gesproken. Daarna zijn de kinderen de tekst gaan lezen en in de tekst de belangrijke dingen gaan markeren.
Vervolgens hebben we per kopje de inhoud van de tekst besproken en ook hier kwam weer veel gespreksstof naar boven.
Omdat we het al hebben gehad over feiten en meningen vroeg ik de kinderen of deze tekst nu vooral uit feiten of uit meningen bestond. Dit was voor de kinderen wel heel duidelijk. Je kunt het meten, controleren dus: feiten.

De vervolgopdracht

De vervolgopdracht was om een mindmap, maar dan anders te maken. De kinderen mochten hier zelf een invulling aan geven, maar er mochten alleen feiten uit de tekst komen in deze “mindmap”.
Hier gingen de kinderen heerlijk mee aan de slag. Ook tijdens deze opdracht kwamen er weer leuke gesprekken tot stand tussen de kinderen.

Het bestand

Het werkblad wat ik heb gebruikt kun je hieronder downloaden om ook te gebruiken. Deze kun je gebruiken voor zowel de A als de B-tekst. Ook voor de AA tekst heb ik er een werkblad bij gedaan. Hiervan heb ik de titel aangepast aan de titel van de AA tekst.

PDF

De onderstaande bestanden zijn een pdf bestand die je zo kunt afdrukken om te gebruiken.

01 – Mindmap anders voor A en B Tekst van Nieuwsbegrip Oceanen.

02 – Mindmap anders voor AA Tekst van Nieuwsbegrip Oceanen

Powerpoint

De onderstaande bestanden zijn een zip-bestand. Hier kun je het powerpointbestand uithalen voor als je het eventueel nog wilt bewerken..

01 – Mindmap anders voor A en B Tekst van Nieuwsbegrip Oceanen.

02 – Mindmap anders voor AA Tekst van Nieuwsbegrip Oceanen

Algemeen Nieuwsbegrip Nieuwsbegrip Samenvatten

Nieuwsbegrip – voorkennis activeren

626 Views 0 Comments juf, mindmap, nieuwsbegrip, onderwijs, Sinterklaas, snoepgoed

Deze week heb ik wil ik met Nieuwsbegrip uitgebreid de voorkennis activeren. Daar leent het onderwerp Sinterklaassnoepgoed zich heel goed voor. Voordat de tekst gelezen/gezien is al eens praten over het onderwerp. Wat weet je er al van, met gerichte vragen proberen diepere kennis al naar voren te halen.

Voorkennis activeren.

Bij begrijpend lezen is het voorkennis activeren heel belangrijk. Kinderen denken dan alvast na wat ze al weten, en horen van andere kinderen dingen die ze nog niet wisten of waar ze zo snel niet aan dachten. Met gerichte vragen haal je kennis die er al wel is (bijvoorbeeld deze week: Waar worden pepernoten eigenlijk van gemaakt?) naar boven. Van dit onderwerp wisten de kinderen natuurlijk best veel.

Vervolgens hebben we het jeugdjournaal voor Nieuwsbegrip voor deze tekst bekeken. Hierdoor wordt er nog meer over het onderwerp bij de kinderen duidelijk. Ook hier weer heel leuk om te horen wat kinderen dan eigenlijk wel weten, maar wat niet spontaan bij ze naar boven komt.

Vervolgens zijn de kinderen aan de slag gegaan met het maken van een mindmap met de kennis die ze al hebben. Hierbij is het samenwerken weer heel belangrijk, wie doet wat, wie krijgt welke taak.

Na ongeveer 15 minuten merk je dat kinderen niet meer weten wat ze moeten tekenen en schrijven. Ik heb ze toen per groepje een laptop gegeven om ze te laten zoeken naar nog meer informatie over het onderwerp. Aan het einde van deze les waren er toch al mooie mindmaps gemaakt.

De tekst

In de volgende les gaan we met de tekst aan de slag. De kinderen die het lezen nog erg lastig vinden hebben deze tekst dan al gelezen bij de voorinstructie en kunnen in hun groepje samen verder om te kijken of ze hun mindmap nog verder kunnen aanvullen.
Vrijdag kunnen ze dan eventueel hun mindmap nog even laten zien aan Sinterklaas.

Nieuwsbegrip Samenvatten Verbanden / Verwijswoorden

Nieuwsbegrip – verbanden en mindmap

563 Views 1 Comment begrijpendlezen, mindmap, modellen, nieuwsbegrip, sleutelvragen, verwijswoorden

Nieuwsbegrip – verbanden en mindmap. Deze week ga ik twee dingen doen met Nieuwsbegrip, namelijk verbanden en een mindmap maken. Omdat ik ervaar dat de tijd altijd erg kort is tijdens de Nieuwsbegriplessen heb ik al wel wat voorwerk gedaan. Zo heb ik de verwijswoorden alvast gekleurd in de tekst en heb ik een begin gemaakt van de mindmap. Hieronder zal ik uitleggen waarom.

Verwijswoorden

Al vaker heb ik geschreven over verbanden/verwijswoorden. Vaak begrijpen de kinderen de tekst beter als ze dit principe snappen. Het is alleen erg lastig om ze te vertellen hoe het nu precies werkt.
Door de verwijswoorden in de tekst alvast een kleurtje te geven, hoeven de kinderen dan nog niet op zoek naar het verwijswoord in de tekst, maar kunnen ze het veel sneller vinden. Van daaruit kun je goed gaan uitleggen hoe je kunt vinden waar het woord naar verwijst. Daar gaat het uiteindelijk om met dit doel.
Lees ook eens mijn blog Nieuwsbegrip – verwijswoorden weer net even anders.

Mindmappen

De mindmap is toch een ding wat de kinderen in groep 5/6 nog best lastig vinden. Hoe begin je ermee en wat zet je erin. Daarom heb ik deze week een eerste opzet voor ze gemaakt. Het begin is er dan en ze hoeven zich nu alleen nog maar te focussen op wat ze bij de deelonderwerpen gaan opschrijven.
Lees ook eens: Zeven regels voor het maken van een goede mindmap.

Lesverloop

Natuurlijk begin ik deze les weer met het stimuleren van de voorkennis. Hebben ze al wat over dit onderwerp gelezen, wat weten ze er al van. Dan begin ik met het modelend voorlezen van de tekst. Ik doe de inleiding en daarna vraag ik een leerling om verder te gaan. Zo leren de kinderen van mij, maar ook van elkaar. Ze vullen elkaar aan en stimuleren elkaar om zo de tekst actief te lezen.

Daarna aan de slag met de verwijswoorden en tot slot gaan de kinderen zelfstandig of in tweetallen aan de slag met de mindmap. Het format van de mindmap heb ik gekopieerd op A3 zodat de kinderen voldoende ruimte hebben om erin te schrijven en tekeningetjes te maken.

Tot slot

We sluiten de les af door te kijken naar onze mindmappen. Kunnen we elkaar nog aanvullen, hebben we vragen aan elkaar?
Als er dan nog tijd over is, behandelen we nog de sleutelvragen.

Nieuwsbegrip Samenvatten

Nieuwsbegrip: Mindmappen maken

515 Views 1 Comment AVI, mindmap, nieuwsbegrip, sleutelvragen

Deze week gaan we bij Nieuwsbegrip: Mindmappen. Een mindmap lijkt op een woordweb, maar toch anders. Ik heb hier al eens eerder een blog (Zeven regels voor het maken van een goede mindmap).over geschreven en bij dit blog kunnen jullie onderaan ook het stappenplan downloaden wat ik gemaakt heb voor de kinderen voor het maken van een mindmap.

De A-tekst in groep 5/6

Voor groep 5 is het maken van een Mindmap nieuw. Ze hebben al wel regelmatig een woordweb gemaakt, maar dit gaat wel een stukje verder. Voor groep 6 is het ook nog best lastig, daarom heb ik ervoor gekozen om bij de tekst van deze week de mindmap klassikaal aan te pakken.

Ik heb de gehele tekst moddelend voorgelezen en tussendoor veel met de kinderen gepraat over het onderwerp. Daarna heb ik het stappenplan voor het maken van een mindmap erbij gepakt.

Samen hebben we stukje voor stukje de mindmap op het digibord opgebouwd. Je merkt dat de kinderen heel goed de belangrijke dingen uit de alinea’s kunnen halen. Helaas was de tijd te kort om de hele mindmap af te maken, maar de kinderen hadden het principe heel goed door.

De B-tekst in groep 7/8

Voor groep 7/8 is Nieuwsbegrip: Mindmappen al heel bekend. Ze hebben het al vaker gedaan. Ik merkte wel dat ze het stappenplannetje toch wel fijn vonden om erbij te hebben. Omdat het al een tijdje geleden was heb ik wel een groot gedeelte van de tekst samen met ze gelezen. Ook heb ik kinderen laten lezen en moddelen. Ze vinden dit leuk om te doen.
Hierna zijn de kinderen in tweetallen aan de slag gegaan met de mindmap. Ook hier was de tijd helaas te kort, maar deze groep heeft de mindmap op de weektaak gezet, en gaan er later mee verder.

We hebben we als afsluiting de sleutelvragen beantwoord.

Groep 4

Omdat we hebben besloten de CITO eindtoetsen over de zomervakantie heen te tillen heb ik niet met groep 4 Nieuwsbegrip gedaan deze week. Ik heb wel opgezocht wat het niveau van de Nieuwsbegripteksten is, en heb ontdekt dat het AVI-niveau bij de Nieuwsbegrip AA-tekst toch minstens AVI E3 moet zijn. Dit gaan wij dus eerst eens even toetsen deze week. Als er kinderen zijn die dit niveau niet hebben (en ik weet dat die er zijn)moeten we toch gaan nadenken hoe we dit gaan doen.

Heel graag zou ik willen weten of hier meer collega’s tegenaan lopen, want dan zou ik graag weten hoe jullie dat oplossen. Stuur mij gerust een mailtje op info@vanjufmarjan.nl of zet het in de reacties hieronder!

Het bestand:

01: Stappenplan: mindmap maken

Downloads Keuzekast Nieuwsbegrip Nieuwsbegrip Taal/lezen Werkbladen Woordknap

Nieuwsbegrip extra 3 – Zwerfhonden

566 Views 0 Comments begrijpend lezen, mindmap, nieuwsbegrip, onderwijs, zwerfhonden

Nieuwsbegrip extra 3 gaat over zwerfhonden. Ook een nieuwstekst die wel actueel blijft en daarom als extra materiaal prima te gebruiken is.
Dus weer twee werkbladen bij teksten die ik uit het archief haalde bij Nieuwsbegrip.
In deze Nieuwsbegrip extra 3 heb ik daarom werkbladen gemaakt bij de teksten niveau A en B over de zwerfhonden.

Archief

Nieuwsbegrip heeft een archief van teksten die terug gaat tot het schooljaar 2015-2016.
Natuurlijk kunnen niet alle teksten vandaag de dag nog gebruikt worden omdat het nieuws niet meer relevant is, of nu niet (meer) speelt.
Maar gelukkig zijn er best veel teksten die nog wel goed te gebruiken zijn.

Zwerfhonden

Deze tekst over zwerfhonden is nog best actueel. Nog steeds worden er honden uit het buitenland gehaald en ter adoptie aangeboden hier in Nederland.
In deze twee teksten wordt er dieper ingegaan op het hoe en waarom.

Met deze werkbladen gaan we weer actief lezen, samenvatten, enkele verwijswoorden op zoeken en nog een best lastige puzzel met vragen waarvan het antwoord in de tekst te vinden is.
Tot slot kunnen de kinderen een mindmap maken over deze teksten.

De tekst

De teksten waarbij de werkbladen horen kun je dus vinden in het archief van Nieuwsbegrip.
De teksten zijn verschenen in week 48 van 2017.
In het archief vind je hem bij 2017-2018 onder de noemer: Steeds vaker buitenlandse zwerfhonden geadopteerd.
De werkbladen kun je hieronder downloaden.

De bestanden:

01 – nieuwsbegrip extra 2 – werkblad bij week 48 2017 – tekst A
02 – nieuwsbegrip extra 2 – werkblad bij week 48 2017 – tekst B

Heb je een tekst gevonden in het archief van Nieuwsbegrip waar je graag een werkblad bij wilt, dan hoor ik dit graag.

Andere extra werkbladen bij de Nieuwsbegripteksten vind je hier: Nieuwsbegrip anders, hoe ik de lessen anders geef.

Nu tijdelijk bij Bol.com luister- en e-boeken voor maar 1 cent!!!!!

Nieuwsbegrip Samenvatten

Nieuwsbegrip mindmappen

365 Views 0 Comments begrijpend lezen, mindmap, nieuwsbegrip, onderwijs, sleutelvragen

Nieuwsbegrip mindmappen. Vandaag zijn we bij Nieuwsbegrip gaan mindmappen. Dit was één van de opdrachten die deze week bij Nieuwsbegrip hoorde. Omdat mijn kinderen het structuur brengen in een mindmap wel erg lastig vinden heb ik de les langzaam opgebouwd en een opzetje voor ze gemaakt om te ervaren hoe het is om te werken met een mindmap.

Nieuwsbegrip mindmappen

Om te beginnen zijn we begonnen met het filmpje van Nieuwsbegrip. Nu hadden de kinderen al even beeld van waar de tekst over zou gaan. We hadden ook al wat in het jeugdjournaal gezien, en dit was een mooie aansluiter hierop.

Vervolgens zijn de kinderen met de tekst aan de slag gegaan zoals we dat meestal doen. Nu eens een keer helemaal zelfstandig. Lees de kopjes, bedenk voor jezelf waar het over zal gaan, en daarna ga je de belangrijke dingen in de kopjes onderstrepen.

Kinderen gingen vervolgens met elkaar vergelijken. Hier kwamen hele leuke discussies los over wat er nu belangrijk was en wat niet.

Daarna zijn we de sleutelvragen met elkaar gaan beantwoorden.

De mindmap

Nu kwam de mindmap aan de orde. Ik had voor de kinderen al een format gemaakt waarmee ze verder konden werken. In het midden het onderwerp en daaromheen de deelonderwerpen. Dit waren de kopjes.

Omdat we de sleutelvragen hadden beantwoord, konden de kinderen nu vrij gemakkelijk zelf verder met de mindmap. De kinderen die het voor de eerste keer deden hadden nog wel wat sturing nodig, omdat ze probeerden hele zinnen in de mindmap te verwerken. Echter toen ze eenmaal op gang waren, kwamen er hele leuke resultaten uit. Met steekwoorden en zelfs hele leuke bijpassende tekeningetjes.

Wil je nog eens nalezen hoe het ook alweer zit met het maken van een mindmap, lees dan Zeven regels voor het maken van een goede mindmap.

Algemeen

Coöperatieve werkvormen 8: Woordweb

877 Views 0 Comments coöperatieven wervormen, mindmap, samenwerken, woordenschat, woordweb

In dit achtste deel van de serie over coöperatieve werkvormen gaan we het hebben over het woordweb. In het artikel Coöperatieve werkvormen, welke zijn er allemaal, en hoe pas je ze toe? heb ik een opsomming gegeven van de werkvormen. Ik wil dit een vervolg geven in een serie artikelen waarin ik dit ga uitbreiden met voorbeelden. Coöperatieve werkvormen zijn heel goed toe te passen in allerlei soorten situaties binnen het onderwijs, het is soms alleen lastig om op ideeën te komen.

Ik laat de kinderen in mijn klas regelmatig een woordweb maken. Vaak alleen, als we een tekst gaan schrijven bijvoorbeeld, maar het kan ook samen met andere kinderen in deze coöperatieve werkvorm.

Bij deze werkvorm werken de kinderen in groepjes van vier. Ze krijgen een groot vel papier, en ieder heeft een eigen kleur pen, stift of potlood. Zo kun je als leerkracht achteraf goed zien wat het aandeel van elk kind is geweest in het woordweb.
In het midden van het vel papier komt het onderwerp te staan. De kinderen gaan hieromheen een woordweb maken. Ze mogen hierbij schrijven, maar ook tekeningen maken. Misschien gaat het bij oudere kinderen al snel naar een mindmap toe, maar dit hoeft niet het geval te zijn bij deze werkvorm.

Daarna trekken de leerlingen lijnen tussen bepaalde begrippen die iets met elkaar te maken hebben. Als het bijvoorbeeld over een verhaal gaat, kunnen de hoofdpersonen verbonden worden met een lijn.

Taal

Bij taal kan deze werkvorm heel goed gebruikt worden voor het vergroten van de woordenschat. Zo kun je een woordweb maken over het huis. Je kunt je voorstellen hoeveel woorden hieromheen gemaakt kunnen worden, en hoe die met elkaar te verbinden. Je hebt namelijk de verschillende ruimtes in het huis, maar ook wat daarbij hoort. Kinderen leren hierbij ook nieuwe woorden van elkaar.
Een woordweb maken n.a.v. een verhaal kan ook heel goed. Waar gaat het verhaal over, en welke nieuwe woorden heb je in dit verhaal gehoord.

Zaakvakken

Bij de zaakvakken kun je deze vorm ook heel goed gebruiken. Om de voorkennis te activeren van het onderwerp. maar ook als afsluiting van een onderwerp. Denk aan: de wereldoorlogen, de middeleeuwen, Nederland, Europa, diersoorten en energie.

Ook bij deze werkvorm worden weer verschillende samenwerkvormen geoefend, namelijk: luisteren, overleggen en besluiten nemen.

Algemeen

Zeven regels voor het maken van een goede mindmap.

3443 Views 1 Comment hoofdonderwerp, mindmap, mindmappen, regels, topondernemers, woordweb

Mindmappen is iets waar ik met de kinderen regelmatig mee bezig ben. Met nieuwsbegrip wordt ook regelmatig met mindmappen gewerkt. Na een vakantie of lang weekend laat ik de kinderen ook wel eens mindmappen hierover. Zo blijft het dicht bij de kinderen en kun je ze het principe van mindmappen goed uitleggen.
Maar doe ik daar wel goed aan? Voor mij een reden om eens uit te zoeken hoe je nu een goede mindmap maakt.

De bedenker van de mindmap is Tony Buzan. Hij heeft een boek geschreven hierover, “Gebruik je verstand”. Een mindmap maak je om notities te maken, samenvattingen te maken, of om iets te onthouden. Je gaat beter nadenken over het onderwerp waarover je de mindmap maakt.
Tony Buzan heeft 7 regels voor het maken van een goede mindmap. In deze blog zal ik ze bespreken.

De 7 regels voor het maken van een goede mindmap:

Regel 1: In het midden van je papier (zonder lijntjes) schrijf of teken je het onderwerp waaronver je de mindmap gaat maken. Gebruik kleur, want dat bevordert de creativiteit.

Regel 2: Verwerk kleine tekeningetjes in de mindmap. Dit stimuleert je rechter hersenhelft.

Regel 3: Schrijf in blokletters. Dit schept overzicht. Je kunt de woorden sneller lezen.

Regel 4: Schrijf woorden op een lijn. Vanuit het midden begin je met dikke lijnen en verbind hier weer dunnere lijnen aan. Het onderwerp wordt dus steeds verder uitgediept als je naar buiten toe werkt.

Regel 5: Gebruik per lijn één woord of tekening. Geen hele zinnen. hierdoor geef je jezelf de vrijheid om meer takken toe te voegen.

Regel 6: Gebruik verschillende kleuren per tak. zo geef je overzicht aan je categorieën. Je kunt het dan ook beter onthouden.

Regel 7: Gebruik je fantasie. Als er iets in je opkomt tijdens het mindmappen, schrijf het dan op of teken het. Dat is ook de reden waarom je aan het mindmappen bent.

Hoe meer je het mindmappen oefent, hoe beter het gaat, en dan wordt het ook steeds leuker. Dit ervaar ik ook met de kinderen. Als we een weekend- of vakantiemindmap maken, doe ik ook altijd met ze mee. Ze kunnen dan ook zien hoe ik het doe, en vertel er dan ook bij wat ik doe als ze komen met vragen. In principe is dit een manier van modelen.

Al met al kan ik zeggen dat ik toch redelijk goed bezig ben met de kinderen, maar zijn er ook nog wel weer aandachtspunten. Ik ga proberen met deze informatie een soort stappenplan te maken voor de kinderen die ze kunnen gebruiken tijdens het mindmappen.

Ik gebruik het mindmappen regelmatig in mijn Nieuwsbegriplessen.