woensdag, december 6, 2023

begrijpendlezen

Algemeen NieuwsbegripNieuwsbegrip

Nieuwsbegrip – workshop

Wat heb ik deze week genoten. Ik mocht een Nieuwsbegrip – workshop geven bij een school uit onze Stichting. Omdat we bij ons op school met de manier waarop we Nieuwsbegrip geven hele goede resultaten boeken, was mij gevraagd om eens te komen vertellen hoe ik de lessen van Nieuwsbegrip aanpak.

Nieuwsbegrip Anders

Op deze site post ik al enkele jaren de lessen Nieuwsbegrip zoals ik het aanpak. Bij ons op school hebben we dit inmiddels schoolbreed  aangepakt en zien we dat de resultaten voor begrijpend lezen er sterk op vooruit gaan.
Elke week probeer ik de kinderen op een zinvolle manier met de tekst aan de slag te laten gaan. De Nieuwsbegripteksten zijn altijd fijne teksten om mee te werken, omdat het actuele teksten zijn en ook rijke teksten. Alleen de manier van verwerken wordt door de kinderen als minder leuk ervaren.  Bij ons zijn de kinderen en leerkrachten altijd erg enthousiast over de Nieuwsbegrip Anders lessen, en hoe leuk is het dan om hierover te vertellen op een andere school en collega’s ook enthousiast te maken over de manier van werken.

Workshop

Nieuwsbegrip - workshopIk ben dus met een ontzettend leuk team aan de slag gegaan. Allereerst heb ik in het kort verteld over hoe het eigenlijk begonnen was.  In een van mijn eerste Nieuwsbegrip Anders lessen kwamen de kinderen zelf op het idee om een Quiz te maken bij de tekst. Dit paste heel goed bij de strategie die op dat moment bij die tekst aan de orde was, dus ik dacht: “Waarom niet”.
Bij deze les waren de kinderen zo enthousiast, dat ik verder ben gegaan om de teksten anders aan te gaan pakken.
Van het een komt het ander, kinderen zijn enthousiast en de resultaten tijdens de CITO-toetsen gingen ook nog eens omhoog.
Verder heb ik besproken hoe ik de voorbereiding van een les aanpak en hoe ik de lessen geef.

 

Nieuwsbegrip - workshopDaarna is het team aan de slag gegaan met verschillende manieren om een tekst aan te pakken. Dobbelen met de dobbelstenen met de 5 w+h-vragen,  verwijswoorden, samenvatten en een nieuw idee wat ik nog niet in de klas had uitgeprobeerd: getallen in de tekst.
Terwijl men hiermee bezig was ontstonden er hele leuke discussies/gesprekken over Nieuwsbegrip, en werden er ook conclusies getrokken over de manier waarop er op deze school werd gewerkt met Nieuwsbegrip.

Tot slot hebben we afgerond met de bevindingen van elk groepje en een vragenrondje.

 

Tevreden

Na afloop van de Nieuwsbegrip – workshop liet ik een enthousiast team achter, en reed ik met een tevreden gevoel en een prachtige bos bloemen naar huis.

NieuwsbegripVerbanden / Verwijswoorden

Nieuwsbegrip – groepsdoorbrekend met verwijswoorden.

Wat een supergave les hebben we vandaag gedaan met Nieuwsbegrip – groepsdoorbrekend met verwijswoorden.  Deze les over de protestacties van de laatste tijd spreekt alle kinderen erg aan en ze hebben er ook best een mening over. Bij deze les hebben groep 5/6 en 7/8 samengewerkt.
Normaalgesproken werken we in groep 5/6 met de A-tekst, en werkt groep 7/8 met de B-tekst. Hoe laat je ze dan samenwerken denk je vast?

Verwijswoorden

We zijn de les begonnen met alle kinderen van groep 5 t/m 8 bij elkaar. Op het digibord begonnen we de les met een foto van het besmeurde schilderij en de actievoerders.  Dit werd meteen herkent en er ontstond gelijk een leuke discussie waarbij we het gehad hebben over het feit dat je best een mening mag hebben en actie voeren, maar dat je je daarbij wel aan bepaalde ‘regels’ moet houden.

Vervolgens heb ik het leerdoel van de les benoemd en ben ik modellend de inleiding van de tekst (B-niveau) gaan lezen. Deze keer heb ik hierbij de nadruk op de verwijswoorden gelegd.
In andere artikelen over mijn Nieuwsbegriplessen anders lessen over verwijswoorden leg ik uitgebreid uit hoe ik dit doe.

Aan de slag

Vervolgens hebben we tweetallen gemaakt met behulp van de ijslolliestokjes met namen erop. Eén stokje uit groep 7/8 en één stokje uit groep 5/6 (groep 7/8 heeft iets meer kinderen dus waren er ook tweetallen uit alleen die groep). Deze kinderen kregen samen een tekst op A-niveau lezen en de verwijswoorden opzoeken. Welke verwijswoorden vind je? Welke vraag kun je erbij stellen? Wat is dan de verwijzing? Hier gingen de kinderen supergoed mee aan de slag.
Is de A-tekst dan niet te gemakkelijk voor groep 7/8 zul je je afvragen. Nee, omdat het niet gaat om de moeilijkheid van de tekst, maar om het tekstbegrip. Dan kun je beter een tekst nemen die wat gemakkelijker te lezen is.

Je zag tijdens de samenwerkingen hele mooie dingen ontstaan. Omdat groep 7/8 dit natuurlijk al veel vaker heeft gedaan konden ze groep 5/6 heel mooi meenemen in de manier van werken.

De afsluiting van de les

Tot slot hebben we van twee tweetallen viertallen gemaakt. Deze viertallen gingen ook weer samen in overleg. Er werd besproken welke verwijswoorden er gevonden waren, wat de verwijzingen waren. Maar ook kwam het wel tot discussie of bepaalde woorden wel verwijswoorden waren.

Kortom, een hele leuke les. Een uitdagin om het samen met groep 7/8 te doen, maar zeker voor herhaling vatbaar om zo Nieuwsbegrip – groepsdoorbrekend met verwijswoorden te werken, maar ook andere Nieuwsbegriplessen gaan we zeker uitproberen.

 

DownloadsLesideeënTekstlogica'sWoordknap

Tekstlogica Efteling

Inmiddels zijn er al heel wat tekstlogica’s verschenen op vanjufmarjan.nl en deze tekstlogica Efteling is op special verzoek van een bezoeker van de site.  Wat een leuk onderwerp weer om een tekstlogica over te maken.

Een tekstlogica

De tekstlogica’s zijn een leuke manier om het begrijpend lezen te oefenen. Door het goed lezen van de aanwijzingen bij de tekstlogica kunnen de kinderen door middel van kruisjes en rondjes aangeven wat goed en wat fout is. Daarnaast moeten ze ook nog logisch nadenken over de aanwijzingen. Dit samen maakt de tekstlogica’s een leuke uitdagende opdracht voor de kinderen.

 

Tekstlogica Efteling

De Efteling

Misschien ga je op schoolreis naar de Efteling met je leerlingen, dan is dit natuurlijk een leuke gelegenheid om deze tekstlogica te laten maken. Zijn ze alvast lekker bezig met de voorpret en intussen zijn ze ook nog eens aan het begrijpend lezen.

In deze tekstlogica gaan er vier kinderen naar de Efteling. Elk kind gaat op een andere dag, heeft een favoriete attractie en krijgt ook nog wat te eten. Aan de kinderen de opdracht om uit te zoeken wie op welke dag komt. Wat de favoriete attractie van elk kind is en wat ze te eten krijgen.

Heb jij ook een verzoek voor een tekstlogica met een bepaald thema of onderwerp? Graag hoor ik dat via het contactformulier. We proberen dan om hier een tekstlogica bij te maken. Wist je dat je alle tekstlogica’s overzichtelijk op een rij kunt vinden op mijn Yurlspagina?

Het bestand:

01 – Tekstlogica Efteling.

 

 

 

.


 

LesideeënTaal/lezenTekstlogica'sWoordknap

Tekstlogica – Favoriete boek

In het kader van de kinderboekenweek is deze tekstlogica favoriete boek ideaal om in te zetten.
Een leuke begrijpend lezen oefening over vier kinderen die allemaal graag lezen en een favoriet onderwerp hebben waarover ze lezen.
Daarbij komt ook nog de vraag waar ze dat favoriete boek dan lezen.
Is dat op school, in de tuin of misschien toch op de slaapkamer?

Met behulp van 5 vragen kunnen je leerlingen er achter komen over welk onderwerp Tom graag leest in een boek en waar hij dat boek dan leest.
Kunnen jouw leerlingen er achter komen?

Waarom een tekstlogica?

Met een tekstlogica leren kinderen door het lezen van korte zinnen conclusies te trekken uit wat ze lezen. Wat lees ik nu eigenlijk? Als je bijvoorbeeld De zin “Sara leest graag in de tuin” hebt, en de zin “In de slaapkamer ligt het boek over vliegeren”, dan kun je daar uit concluderen dat Sara niet over vliegeren leest.
In het begin zal dat best lastig zijn, maar je zult zien dat het kinderen steeds beter afgaat.

Tekstlogica favoriete boek

Antwoordenblad.

In het pdf bestand die je weer gratis kunt downloaden op deze site zit een vragenblad voor je leerlingen en een antwoordenblad waarmee ze hun opgave zelf kunnen controleren.

En vinden je leerlingen deze tekstlogica helemaal geweldig? Kijk dan ook eens naar de volgende tekstlogica met het museum als onderwerp of de tekstlogica winkelen.
Allemaal gratis begrijpend lezen oefeningen die je handig naast je reguliere lesmateriaal kunt gebruiken in je klas. Deze kun je natuurlijk ook vinden op mijn Yurlspagina Van juf Marjan.

Het bestand:

01 – Tekstlogica favoriete boek.

 

 

 

.


BoekenBoeken

AlgemeenNieuwsbegripVragen stellen

Nieuwsbegrip – interview

Een leuke manier om de Nieuwsbegriptekst te behandelen is door middel van een interview.  De kinderen worden actief bij de tekst betrokken en hebben allemaal een bepaalde rol in deze les. Bij nieuwsbegrip interview verdeel je de groep in twee delen waarbij de ene helft wordt geïnterviewd en de andere helft de interviewer is.

Nieuwsbegrip interview

Als eerst ga je natuurlijk weer eens goed naar de tekst kijken met de kinderen. Waar gaat het over, wat weten de kinderen er al van en wat kunnen ze erover vertellen. Deze keer gaat het over het spookslot in de Efteling. Dit onderwerp hebben we al eens voorbij zien komen op het ochtendjournaal wat we elke ochtend kijken.
Vervolgens lees ik de inleiding van de tekst modelend voor. Vervolgens vertel ik de kinderen dat ze mij nu mogen interviewen. Ze moeten een vraag bedenken over de inleiding. Een vraag die ik alleen maar kan beantwoorden als ik de inleiding gelezen heb. Zo oefenen we hoe je een vraag kan halen uit de tekst.

Aan de slag

Vervolgens gaan de kinderen met de tekst aan de slag. Je kunt er voor kiezen om tweetallen te maken die vragen gaan bedenken en tweetallen die samen de tekst heel goed gaan lezen.
In mijn groep 5/6 ga ik de tekst ook nog opdelen, want dit doen voor de hele tekst is voor sommige kinderen wel lastig.
Kortom een tweetal krijgt een alinea van de tekst om heel goed te lezen en een ander tweetal gaat vragen bedenken bij dit stukje. Hier laat je de kinderen een poosje mee werken (ongeveer tien tot 15 minuten).

In groep 7/8 kun je het het beste met de hele tekst doen.  In deze groep gaan tweetallen apart van elkaar vragen bedenken bij de tekst. Ze moeten goed lezen en bedenken welke vragen ze kunnen stellen. Daarna zoeken ze elkaar op en gaan elkaar interviewen zonder dat ze de tekst erbij hebben.  Zo kunnen ze leren van elkaar.

nieuwsbegrip interview

Afsluiting

Als afsluiting kun je de interviews voor de klas laten doen. Alsof het echt een soort tv-interview is over het onderwerp. Je begint dan natuurlijk met de kinderen die de eerste alinea hebben voorbereid, daarna de tweede en zo voort. De kinderen vinden het erg leuk om te doen en zijn allemaal heel betrokken. Op deze manier krijgen ook alle kinderen de inhoud van de hele tekst mee.

In groep 7/8 kun je juist willekeurige tweetallen elkaar voor de klas laten interviewen. Zij weten op dat moment niet  welke vragen er gaan komen.

Voor de AA-tekst in groep 4 is dit nog best lastig. Dit kun je dan doen door de hele tekst met de kinderen samen te lezen en te modelen.  Aan het einde van de les kun jij dan de kinderen “interviewen” voor de klas bijvoorbeeld. Hier kun je vast iets leuks op verzinnen!!


Mooi en gezondMooi en gezond

AlgemeenAlgemeen NieuwsbegripNieuwsbegrip

Nieuwsbegrip – een nieuw schooljaar

De eerste teksten van Nieuwsbegrip in het nieuwe schooljaar staan weer online. De eerste lessen na de zomervakantie is voor mij altijd een beetje een aftastlessen. Wat hebben ze vorig jaar aan begrijpend lezen gedaan, hoe werd de tekst behandeld, wat vinden ze van lezen etc.
Ik begin de eerste les daarom altijd met de vraag wat kinderen van lezen vinden. Dit levert altijd veel verschillende reacties op. Met de manier waarop wij op school met de Nieuwsbegripteksten omgaan willen we kinderen plezier in lezen geven. Het begrijpend lezen staat bij ons op een belangrijke plek in het onderwijs. Deze aanpak laten we ook terugkomen bij andere vakgebieden zoals bijvoorbeeld wereldoriëntatie

De eerste les Nieuwsbegrip in een nieuw schooljaar

Zoals ik al zei beginnen we met het praten over lezen. Daaruit kan al een leuk gesprek voortvloeien. Dan vertel ik dat we met de Nieuwsbegripteksten gaan werken en dat we elke week proberen dit op een andere manier te doen. De meeste kinderen bij ons op school weten dit al omdat we dit schoolbreed doen.
Daarnaast is het belangrijk om aan kinderen uit te leggen waarom het zo belangrijk is dat je begrijpt wat je leest. Je kunt dit doen aan de hand van dagelijkse voorbeelden, zoals wie kookt er wel eens en moet daarvoor een recept gebruiken. Misschien kunnen de kinderen zelf bedenken waarom het zo belangrijk is.

We Mogen Weer 2022We Mogen Weer 2022

De tekst

Dan beginnen we met de tekst. Dit doe ik in de eerste les vrij klassikaal. Aan de ene kant om goed aan de kinderen voor te doen hoe je een tekst aanpakt door middel van het modelen. Hierbij doe je hardop voor hoe je de tekst leest. Dit kun je in de handleiding van Nieuwsbegrip ook heel goed vinden hoe je dit moet doen.
Ik doe dit dus met de hele groep. Ik heb eeb combinatiegroep 5/6, dus ik kan het dan ook eerst zelf opstarten en een kind uit groep 6 het ook een keer laten doen, zodat groep 5 heel goed hoort dat zei het ook gaan leren het op deze manier te doen.

Afsluiting

Als afsluiting van deze les laat ik het het jeugdjournaal bij deze les zien. Dit doe ik meestal aan het einde van de les en niet aan het begin. Als je het aan het begin van de les laat zien weet ik uit ervaring dat de kinderen de tekst niet meer goed lezen omdat ze er al veel van hebben gezien op het journaal. Ze gaan dan bijvoorbeeld de vragen beantwoorden met de kennis die ze uit het journaal hebben. En dat is natuurlijk niet de bedoeling.

Ik hoop dat ik dit schooljaar weer veel leuke Nieuwsbegriplessen mag geven. Een verslag hiervan kun je weer vinden op de site en ik hoop dat jullie er veel plezier van mogen beleven. Heb je zelf plezier in het geven van Nieuwsbegriplessen, dan breng je dat over op de kinderen en zullen zij er ook plezier aan beleven! Ik post mijn lessen altijd op mijn facebookpagina, dus als je me volgt mis je ze niet!

DownloadsKeuzekastLesideeënTaal/lezenTekstlogica'sZelfknap

Tekstlogica – eenvoudig.

Tekstlogica eenvoudigTekstlogica eenvoudig. Een vraag en antwoordspelletje voor tussendoor.

Deze tekstlogica eenvoudig oefeningen zijn ideaal als extra materiaal voor het begrijpend lezen.
De oefeningen zijn bedoeld voor leerlingen uit groep 4 en bieden een basisbegin van tekstlogica spelletjes.
In een tabel staan twee gegevens waar de leerling vragen over krijgt.
Aan de hand van die vragen kunnen ze de antwoorden in de tabel bij elkaar vinden.

Begrijpend lezen oefeningen.

Begrijpend lezen oefenen kun je op een aantal manieren doen. Bij begrijpend lezen gaat het letterlijk om het begrijpen van een tekst.
Een groot gedeelte van toetsen in het onderwijs draaien in feite om begrijpend lezen.
Er is een tekst, er komt een vraag en als je de tekst goed leest en begrijpt kun je het antwoord geven.

Deze Tekstlogica eenvoudig oefeningen zijn daar een basisbegin van.
Er is een onderwerp, zoals bloemen. En er is de vraag:  wie houdt van welke bloem het meest?
Aan de hand van vragen waar het antwoord min of meer in verstopt is komt de leerling er achter wie van welke bloem houd.

Tekstlogica eenvoudig

De Tekstlogica  oefeningen.

In dit PDF bestand zitten vier oefeningen. De eerste drie zijn eenvoudiger dan de laatste versie.
Bij de eerste drie zijn er vier items die met elkaar worden vergeleken, bij de laatste is de puzzel iets moeilijker gemaakt.

Het bestand:

01 – Tekstlogica eenvoudig.

 

 

 

.


GamesGames

NieuwsbegripSamenvatten

Nieuwsbegrip – Van mindmap naar de sleutelvragen

Met Nieuwsbegrip maken we regelmatig een mindmap . Dit kan alleen of met meerdere personen. Deze week van mindmap naar de sleutelvragen.  In Nieuwsbegrip: Mindmappen kun je meer lezen over hoe we dit aanpakken. Deze week breiden we dit uit naar het beantwoorden van de sleutelvragen.

Eerst de mindmap

Eerst gaan we in tweetallen aan de slag met de mindmap. Kinderen lezen de tekst, met een markeerstift markeren ze wat zij denken wat belangrijk is en daarna schrijven ze dat in hun mindmap.
Ze overleggen ze samen wat het belangrijkste is en ik vertel ze dat ze dit echt goed moeten overleggen, omdat ze dit later nog nodig hebben.

Van mindmap naar de sleutelvragen

Door naar de sleutelvragen

Als de kinderen dit  gedaan hebben, krijgen ze de sleutelvragen. Het is nu de bedoeling dat ze de sleutelvragen gaan beantwoorden met behulp van de mindmap. Het is niet de bedoeling dat de tekst dan nog gebruikt wordt.  Als ze echt de belangrijkste dingen uit de tekst hebben gehaald, zouden ze de antwoorden op de mindmap moeten vinden. Zo ontdekken de kinderen of ze echt de belangrijkste zaken uit de tekst hebben gehaald.

Lukt het niet om alle sleutelvragen te beantwoorden, kunnen ze uiteindelijk de tekst er weer bij pakken.
Zo leren de kinderen wat hoofd- en bijzaken zijn, samenwerken, naar elkaar luisteren.

Tot slot

Aan het einde van de les bespreek je met de kinderen de sleutelvragen. Ook bespreek je hoe het samenwerken is gegaan. Wat ging goed, en wat kan de volgende keer beter.
Als er nog tijd is kijken we naar het het jeugdjournaal bij de tekst van deze week.


StudieboekenStudieboeken

AlgemeenNieuwsbegripVerbanden / Verwijswoorden

Nieuwsbegrip – met verwijswoorden in de weer

Met Nieuwsbegrip gaan we weer met verwijswoorden in de weer. Verwijswoorden hebben we al op verschillende manieren behandeld. Kijk maar eens onder het kopje verwijswoorden bij Nieuwsbegrip. Deze keer gaan de kinderen zelf op zoek naar verwijswoorden.

Welke vraag kun je stellen?

Eerder dit jaar hebben we al besproken welke vraag je kan stellen bij verwijswoorden. Al modelend lees ik de  inleiding voor.  Ik kom hierin een verwijswoord tegen en ga mezelf de vraag stellen zodat ik het antwoord op de verwijzing krijg.  Na dit in de inleiding te hebben gedaan laat ik onder het eerste kopje de kinderen in tweetallen de verwijswoorden opzoeken en kleuren.

Verwijswoorden

Als de kinderen dit hebben gedaan onder het eerste kopje gaan we eerst weer klassikaal bespreken welke verwijswoorden er zijn gevonden. Zo leren de kinderen van elkaar en kan iedereen de goede verwijswoorden kleuren. We kleuren dan ook samen de verwijzing die erbij hoort. Als dit klassikaal is gebeurt gaan de tweetallen verder met de rest van de tekst.

Voor kinderen waarvan je weet dat ze het echt nog wel heel lastig vinden kun je natuurlijk een groepje vormen waarmee je samen verder gaat. Deze kinderen kun je dan gericht meenemen in het zoeken naar de verwijswoorden.

Terugkoppeling

Zijn de tweetallen klaar met de hele tekst, en hebben gekeken waar de verwijswoorden naar verwijzen, kunnen ze eventueel ook gaan vergelijken met een ander tweetal wat ook al klaar is.  Zo komen ze misschien wel weer verwijswoorden tegen die ze over het hoofd hadden gezien. De kinderen kunnen dan heel goed elkaar vertellen waarom zij dat gekleurd hebben.

Vragen van Nieuwsbegrip

Als afsluiting kun je ze nog de vragen van Nieuwsbegrip zelf geven met betrekking tot de verwijswoorden.  Zo oefenen ze ook nog even de manier van vraagstelling.


Dagelijkse inkopenDagelijkse inkopen

Algemeen NieuwsbegripNieuwsbegripOphelderen

Nieuwsbegrip Vendiagram

We zijn in het nieuwe schooljaar met Nieuwsbegrip begonnen met een Venndiagram. Met een Venndiagram kunnen kun je verschillen en overeenkomsten vinden in een tekst.

Modellen

Zoals elke les begin ik in groep 5/6 met het modellen van de tekst. Omdat het een nieuwe groep is, is het belangrijk dat je dit weer even heel uitgebreid aanpakt. In de handleiding van Nieuwsbegrip vind je hele goede aanwijzingen hoe je dit goed aanpakt.

Venndiagram

Eén van de opdrachten deze week bij Nieuwsbegrip is dus het Venndiagram.  Kinderen zoeken in de tekst overeenkomsten  en verschillen tussen de onderwerpen. Deze keer de Olympische Spelen en de Paralympische Spelen.
Omdat ik dit voor de kinderen die de A-tekst lezen toch nog wel erg lastig vind heb ik ze al voor de kinderen op kaartjes getypt. Deze kaartjes kunnen ze dan in zelf op de goede plek in het diagram plakken. Het Diagram heb ik uitgeprint op A3.

venndiagram

De kaartjes heb ik verschillende bekertjes gestopt en verspreid in de klas en daarbuiten. De kinderen werken in tweetallen en om de beurt gaat een kind op zoek naar een kaartje. Met het kaartje komt het terug en samen gaan ze bepalen waar het kaartje moet komen en ze leggen het op de goede plek. Dan gaat het ander kind van het tweetal en herhaalt de procedure zich totdat alle kaartjes gevonden zijn en een plekje hebben gekregen.

De kinderen die de B-tekst lezen gaan wel zelf op zoek naar de verschillen en overeenkomsten. Opmerkelijk is dat er kinderen zijn die met kleurtjes gaan werken. De aparte onderwerpen krijgen een eigen kleur en de overeenkomsten krijgen een andere kleur in de tekst. Daarna worden ze opgeschreven in het Venndiagram.

venndiagram

Afsluiting

Tot slot bespreek je de les met de kinderen. Was het gelukt, waar komt wat, en wat ook heel belangrijk is: Hoe ging de samenwerking? Dat is natuurlijk net zo belangrijk.

Als je nog tijd over hebt, kun je nog de sleutelvragen laten beantwoorden met bijvoorbeeld de wisbordjes.

Een leuke les waarbij er wordt samengewerkt, bewegend leren aanwezig is en begrijpend lezen weer als leuk ervaren wordt door de kinderen.

De bestanden:

Hieronder vind je de bestanden die ik voor de A-tekst heb gebruikt. Voor de B-tekst kun je alleen het Venndiagram gebruiken.

venndiagram

kaartjes venndiagram


We Mogen weer 2021We Mogen weer 2021

Nieuwsbegrip

Nieuwsbegrip – woordenschat.

Nieuwsbegrip – woordenschat

De woordenschat uitbreiden tijdens de Nieuwsbegriplessen komt altijd weer terug. Eigenlijk kan ik hier alle lessen neerzetten die ik geef. Je bent namelijk hier altijd mee bezig. Tijdens het modellen van een tekst gebeurt dit, maar ook tijdens de zelfstandige verwerking of de samenwerkopdrachten. Hoe vaak hoor ik de kinderen elkaar niet bepaalde woorden uitleggen of omschrijven.

De woordenschat kun je natuurlijk op veel meer manieren oefenen. Voorlezen is daar ook een hele belangrijke bij. Dit doe ik dus ook regelmatig in de klas.

 




BoekenBoeken

Nieuwsbegrip

Nieuwsbegrip – werkbladen.

Nieuwsbegrip- werkbladen6Nieuwsbegrip – werkbladen.

Nieuwsbegrip – werkbladen. Tijdens de momenten dat we thuis moesten werken i.v.m. de Coronacrisis heb ik voor de kinderen werkbladen gemaakt bij de Neuwsbegripteksten. Dit met opdrachten met de verschillende strategieën/ het doel wat Die week aan de orde was bij Nieuwsbegrip.
Aan het einde ziet er elke keer een “leuke” opdracht bij. Dit kan een rebus zijn, een woordzoeker of een puzzel.
Vaak liet ik kinderen deze werkbladen maken en werden ze besproken tijdens de online lesmomenten. Zo konden we toch nog met begrijpend lezen bezig zijn, al was dit best lastig.

Je kunt deze werkbladen nog steeds gebruiken, want de teksten zijn terug te vinden in het archief van Nieuwsbegrip.

 




BoekenBoeken

Nieuwsbegrip

Nieuwsbegrip – verbanden / verwijswoorden.

Tekst




BoekenBoeken

Nieuwsbegrip

Nieuwsbegrip – samenvatten.

nieuwsbegrip - samenvattenNieuwsbegrip – samenvatten.

Hier vind je alle lessen die te maken hebben met samenvatten. Ik heb gemerkt dat je met de kinderen op hele leuke en aantrekkelijke manieren teksten samen kunt vatten. Het is belangrijk dat kinderen ontdekken wat het nut is om een tekst samen te vatten. Dit kun je in je verdere leven zo goed gebruiken. Het begint al met het uitfilteren van wat je eigenlijk wel weg kunt laten in een tekst. Hoeveel kun je wegstrepen en dan toch de tekst nog begrijpen.

Je kunt dit doen door bijvoorbeeld in groepen te werken met de placemat, of gewoon lekker strepen in de tekst.




BoekenBoeken

Nieuwsbegrip

Nieuwsbegrip – ophelderen van onduidelijkheden.

Nieuwsbegrip ophelderen van onduidelijkhedenNieuwsbegrip – ophelderen van onduidelijkheden

Op deze pagina kun je de lessen vinden die met het aanleren van deze strategie te maken hebben. Nieuwsbegrip heeft vaak met een tekst een doel om één van de leesstrategieën aan te bieden. Hier probeer ik bij aan te sluiten op mijn eigen manier. Coöperatief en aantrekkelijk voor de kinderen.

Bij deze strategie is het de bedoeling dat je kinderen bewust maakt van het feit dat ze moeten gaan nadenken wat ze lezen. Snap je iets niet? Lees dan niet gewoon door, maar ga proberen het wel te begrijpen. Dit kun je doen door nog een keer te lezen, woorden te gaan begrijpen of te overleggen met je medeleerling met wie je de tekst aan het lezen bent.

 




BoekenBoeken

Nieuwsbegrip

Nieuwsbegrip – vragen stellen

Vragen stellen bij Nieuwsbegrip doe ik ook regelmatig met de kinderen. Dit doe ik vaak met de 5 w+h vragen. Wie, wat, waar wanneer, waarom en hoe. Op verschillende manieren gaan we hier mee aan de slag. De lessen kun je hieronder vinden.

Wat zegt Nieuwsbegrip hierover?

Nieuwsbegrip zegt hier het volgende over: Vragen stellen bevordert het actief lezen. De toepassing van strategieën als voorspellen, samenvatten en ophelderen van onduidelijkheden gebeurt eigenlijk altijd in de vorm van vragen stellen: Waar zou het over gaan? Snap ik het nog allemaal? Wat ben ik nu te weten gekomen? Daarnaast roept de tekst zelf vaak allerlei vragen op. Een actieve lezer houdt tijdens het lezen in de gaten of deze vragen vervolgens ook weer door de tekst beantwoord worden. Het vragend, actief lezen is voor goede lezers vanzelfsprekend, terwijl minder goede lezers dit vaak juist niet uit zichzelf doen.

Hier sta ik volledig achter, ik pak het alleen op een veel aantrekkelijkere manier (voor de kinderen) aan.




BoekenBoeken

Nieuwsbegrip

Nieuwbegrip – algemeen.

Nieuwsbegrip Algemeen

Op de pagina Nieuwsbegrip Algemeen vind je alle Nieuwsbegriplessen waarbij ik niet echt heb gekeken naar het doel van de desbetreffende les.

Soms kun je met een tekst hele leuke en leerzame dingen doen die ook het begrijpend lezen bevorderen. Dan gebruik ik de tekst dus daarvoor en niet voor het doel waarvoor het was bedoelt. Is dat erg? Nee, helemaal niet, want soms hoef je niet bezig te zijn met de strategieën van het begrijpend lezen! Juist niet, omdat de leesmotivatie juist heel belangrijk is. Is de leesmotivatie er, dan komt het begrijpen er ook wel.

Ook vind je hier de algemene artikelen die ik over mijn manier van lesgeven heb geschreven.




BoekenBoeken

NieuwsbegripVerbanden / Verwijswoorden

Nieuwsbegrip – Zoek de verwijzing

Om de kinderen betrokken te houden bij Nieuwsbegrip probeer ik toch elke keer wat anders te bedenken. Deze week  Nieuwsbegrip – zoek de verwijzing. Actief betrokken is heel belangrijk. Deze keer heb ik er een stukje beweging in gebracht. Eerst bedenken welk verwijswoord er mist in de tekst, en daarna op zoek naar de verwijzing die ergens op de gang is verstopt.

Welk verwijswoord mist?

In  de tekst heb ik verschillende verwijswoorden weggewist. De kinderen gaan eerst in tweetallen de tekst lezen. Ze komen er dan achter dat er woorden zijn weggelaten in de tekst. We bespreken samen welk soort woorden er zijn weggelaten. Kinderen zullen al gaan proberen deze woorden in te vullen.

Hierna krijgen de kinderen een werkblad. Ik heb een extra werkblad gemaakt waarop ik meerkeuzevragen heb gemaakt welk verwijswoord in een bepaalde regel mist (dit werkblad kun je onderaan het blog downloaden). Als de kinderen dan de tekst aan het lezen zijn, moeten ze automatisch gaan nadenken welke verwijzing erbij hoort, en wat dan het goede verwijswoord is (dit hadden ze waarschijnlijk ook al gedaan tijdens het eerst lezen van de tekst).

Zoek de verwijzing

Na het goede verwijswoord gevonden te hebben, gaat één van de twee in de gang op zoek naar de verwijzing die erbij hoort. Ze moeten hier natuurlijk al wel samen over hebben nagedacht, anders weten ze niet goed waar naar gezocht moet worden.
In de gang, wat natuurlijk ook een andere plek in de school of misschien wel buiten, heb ik de verwijzingen verstopt. Ze weten waar ze naar zoeken. Als ze de goede verwijzing gevonden hebben, moeten ze dit goed onthouden en terug naar hun eigen tweetal. Dan kan het antwoord worden opgeschreven op het werkblad. Daarna gaat de ander van het tweetal op zoek naar de volgende verwijzing en neemt zijn informatie mee terug naar zijn maatje.
De verwijzing kan een woord zijn, maar ook het gedeelte van een zin of een hele zin.

Tot slot

Als iedereen klaar is, bespreken we de gevonden antwoorden. Dit doen we via wisbordjes. Het verwijswoord en de verwijzing. Zo kan ik controleren of iedereen het goed heeft gedaan en eventuele fouten bespreken.
Daarna gaan we nog even de sleutelvragen langs en kijken we het journaal van Nieuwsbegrip.

Het bestand

Hieronder vind je het bestand met het werkblad en de verwijzingen. Deze is gemaakt voor de A-tekst. Naar aanleiding van het werkblad kun je zelf de verwijswoorden in de tekst weghalen. De verwijzingen heb ik op een gekleurd blad uitgeprint en deze stroken uitgeknipt en op de gang verstopt (onder een tafel, aan de zijkant van een kast, bij de kapstok etc.)

01 – Nieuwsbegrip – zoek de verwijzing.


Naar Buiten 2021Naar Buiten 2021

 

Algemeen NieuwsbegripNieuwsbegrip

Nieuwsbegrip – de doelen van begrijpend lezen.

Nieuwsbegrip – de doelen van begrijpend lezen. Ik krijg regelmatig de vraag aan welke doelen de kinderen nu moeten voldoen als het gaat om begrijpend lezen. Eerlijk gezegd houd ik mij daar niet zo mee bezig. Ik vind het belangrijk dat kinderen plezier hebben in lezen. Dan komt het begrijpend lezen ook wel goed., als de kinderen voldoen aan de voorwaarde dat het technisch lezen goed wordt beheerst. Maar goed, je moet natuurlijk wel ergens naar toe werken, daarom ben ik daar eens wat beter ingedoken.

SLO

Bij SLO kun je de doelen vinden voor het begrijpend lezen bij taalonderwijs. In de kerndoelen basisonderwijs  staat beschreven wat jij als leraar aan kennis en vaardigheden moet aanbieden. Er zijn 12 kerndoelen voor het taalonderwijs, verdeeld over drie domeinen (mondeling taalonderwijs, schriftelijk taalonderwijs en taalbeschouwing waaronder strategieën.

Voor schriftelijk taalonderwijs staan ze in de kerndoelen als volgt beschreven:

De leerlingen leren informatie te achterhalen in informatieve en instructieve teksten, waaronder schema’s, tabellen en digitale bronnen.
De leerlingen leren naar inhoud en vorm teksten te schrijven met verschillende functies, zoals: informeren, instrueren, overtuigen of plezier verschaffen.
De leerlingen leren informatie en meningen te ordenen bij het lezen van school- en studieteksten en andere instructieve teksten, en bij systematisch geordende bronnen, waaronder digitale bronnen.
De leerlingen leren informatie en meningen te vergelijken en te beoordelen in verschillende teksten.
De leerlingen leren informatie en meningen te ordenen bij het schrijven van een brief, een verslag, een formulier of een werkstuk. Zij besteden daarbij aandacht aan zinsbouw, correcte spelling, een leesbaar handschrift,
bladspiegel, eventueel beeldende elementen en kleur.
De leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten.

Hier kun je natuurlijk heel lastig uithalen wat nu precies de doelen zijn voor begrijpend lezen, daarom ben ik eens gaan kijken hoe Nieuwsbegrip de doelen omschrijft. Zij hebben hiervoor ook de kerndoelen als basis gebruikt.

Nieuwsbegrip

Nieuwsbegrip doet dit dus best uitgebreid.  Ik zal proberen het hieronder zo kort en compleet mogelijk te formuleren.

In de middenbouw (niveau AA en A) lezen leerlingen eenvoudige teksten met begrip en kunnen dan leesstrategieën uitvoeren zoals:

  • het thema bepalen van de tekst en voorkennis activeren
  • verwijswoorden koppelen
  • voorspellen
  • informatie afleiden
  • verschillende tekstsoorten onderscheiden
  • de structuur van een verhalende tekst (her)kennen

In de bovenbouw (niveau B) lezen de kinderen minder eenvoudige teksten met begrip en kunnen dan leesstrategieën uitvoeren zoals:

  • zoeken, selecteren en verwerken van informatie
  • relaties tussen zinnen en alinea’s afleiden
  • vragen stellen tijdens het lezen
  • de hoofdgedachte bepalen en een samenvatting maken
  • de structuur van een tekst herkennen

Verder omschrijft Nieuwsbegrip ook nog de doelen voor strategisch schrijven, informatieverwerking, leeswoordenschat en reflectie op geschreven taal, maar daar wil ik in dit bericht niet op ingaan. Als hier behoefte naar is, dan hoor ik dat graag in de reacties.

Nieuwsbegrip Anders

Tot zover Nieuwsbegrip – overzicht van de doelen begrijpend lezen. Zoals jullie weten geef ik mijn Nieuwsbegriplessen op een geheel eigen manier. Tijdens deze lessen probeer ik altijd rekening te houden met het doel van de les van die week. Deze lessen beschrijf ik regelmatig op mijn blog. Deze lessen kun je vinden onder het tabblad Nieuwsbegrip. 


NieuwsbegripSamenvattenVerbanden / Verwijswoorden

Nieuwsbegrip – verbanden en mindmap

Nieuwsbegrip – verbanden en mindmap. Deze week ga ik twee dingen doen met Nieuwsbegrip, namelijk verbanden en een mindmap maken. Omdat ik ervaar dat de tijd altijd erg kort is tijdens de Nieuwsbegriplessen heb ik al wel wat voorwerk gedaan. Zo heb ik de verwijswoorden alvast gekleurd in de tekst en heb ik een begin gemaakt van de mindmap. Hieronder zal ik uitleggen waarom.

Verwijswoorden

Al vaker heb ik geschreven over verbanden/verwijswoorden. Vaak begrijpen de kinderen de tekst beter als ze dit principe snappen. Het is alleen erg lastig om ze te vertellen hoe het nu precies werkt.
Door de verwijswoorden in de tekst alvast een kleurtje te geven, hoeven de kinderen dan nog niet op zoek naar het verwijswoord in de tekst, maar kunnen ze het veel sneller vinden. Van daaruit kun je goed gaan uitleggen hoe je kunt vinden waar het woord naar verwijst. Daar gaat het uiteindelijk om met dit doel.
Lees ook eens mijn blog Nieuwsbegrip –  verwijswoorden weer net even anders.

Mindmappen

De mindmap is toch een ding wat de kinderen in groep 5/6 nog best lastig vinden. Hoe begin je ermee en wat zet je erin. Daarom heb ik deze week een eerste opzet voor ze gemaakt. Het begin is er dan en ze hoeven zich nu alleen nog maar te focussen op wat ze bij de deelonderwerpen gaan opschrijven.
Lees ook eens: Zeven regels voor het maken van een goede mindmap.

nieuwsbegrip - verbanden en mindmap

Lesverloop

Natuurlijk begin ik deze les weer met het stimuleren van de voorkennis. Hebben ze al wat over dit onderwerp gelezen, wat weten ze er al van. Dan begin ik met het modelend voorlezen van de tekst. Ik doe de inleiding en daarna vraag ik een leerling om verder te gaan. Zo leren de kinderen van mij, maar ook van elkaar. Ze vullen elkaar aan en stimuleren elkaar om zo de tekst actief te lezen.

Daarna aan de slag met de verwijswoorden en tot slot gaan de kinderen zelfstandig of in tweetallen aan de slag met de mindmap. Het format van de mindmap heb ik gekopieerd op A3 zodat de kinderen voldoende ruimte hebben om erin te schrijven en tekeningetjes te maken.

Tot slot

We sluiten de les af door te kijken naar onze mindmappen. Kunnen we elkaar nog aanvullen, hebben we vragen aan elkaar?
Als er dan nog tijd over is, behandelen we nog de sleutelvragen.


KlussenKlussen