maandag, september 25, 2023

Woordenschat

NieuwsbegripWoordenschat

Nieuwsbegrip in combinatie met weerwoord


In de tekst van deze woorden zaten voor de kinderen best veel moeilijke woorden. Als het even kan doe ik Nieuwsbegrip in combinatie met weerwoord van Kentalis. Hier heb ik al eens eerder over geschreven in : Kant-en-klare woordenschatlessen bij de Nieuwsbegripteksten.

combinatie met weerwoordWeerwoord

Daarom vooraf aan deze Nieuwsbegriptekst de les van Weerwoord. Deze les heeft een semantisatieverhaal waarin moeilijk woorden uit de tekst op een leuke manier worden uitgelegd, ondersteunt door dia’s in een powerpoint die je bij Kentalis kunt downloaden.  Voor de AA-tekst, de A- en de B-tekst zijn aparte lessen te downloaden.
Je kunt eventueel in de klas deze woorden nog op een woordmuur plaatsen zodat de kinderen er nog eens naar kunnen kijken. Ook probeer ik regelmatig de woorden te herhalen of terug te laten komen tijdens bijvoorbeeld momenten in de kring.

Nieuwsbegrip

Dan is het tijd voor Nieuwsbegrip. In de nieuwsbegriptekst van deze week heb ik de woorden van weerwoordles in Word geel gemarkeerd. Deze teksten met markeringen heb ik voor de kinderen uitgeprint. Ze hoeven dus niet meer naar de woorden te zoeken.
In het jeugdjournaal was het onderwerp al aan bod geweest, dus kinderen wisten er wel wat van. Zoals gewoonlijk modellen we het begin van de tekst, daarna gaan de kinderen samen de tekst lezen en aan elkaar de geel gemarkeerde woorden uitleggen. Hierbij vullen ze elkaar aan of verbeteren ze elkaar. Omdat we Nieuwsbegrip dus in combinatie met weerwoord doen, hebben de kinderen de woorden al eens gehoord/ gezien en gaat dit dus heel goed.

Betekenis vinden in de tekst

Natuurlijk moet je kinderen ook leren dat je de betekenis van woorden vaak ok uit de tekst kunt halen door vooruit of terug te lezen in de tekst. Omdat de kinderen de woorden dus al hebben gezien, kun je ze dit heel goed laten ervaren tijdens het nabespreken. Tijdens het werken in tweetallen zul je het bij bepaalde kinderen ook al wel terug zien, of kun je erop wijzen als ze het echt niet meer weten.

Kortom: Nieuwsbegrip in combinatie met weerwoord is heel waardevol om te doen.



NieuwsbegripOphelderenWoordenschat

Nieuwsbegrip – puzzelen met woorden


Zo heerlijk om te zien hoe mijn collega ook in groep 4 aan nieuwsbegrip op een andere manier werkt. Nieuwsbegrip – puzzelen met woorden. Bewegend leren en begrijpend lezen ineen.

Puzzelen met woorden

Nadat de tekst is modelend is voorgelezen en er over de tekst is gepraat, krijgen de kinderen de tekst met daaruit allerlei woorden weggelaten.
Mijn collega heeft al deze woorden buiten op het plein in stroken opgeplakt. Bij deze stroken heeft ze een schaar gelegd zodat de kinderen als ze een strook vinden een woordje af kunnen knippen en mee naar binnen kunnen nemen.

De kinderen gaan enthousiast op zoek en knippen de woorden af. De manier van werken is bij elk kind verschillend. De een haalt een woordje op en gaat gelijk kijken of hij in de tekst kan vinden waar het woord hoort, terwijl een ander kind juist eerst alle woorden opzoekt en als hij ze allemaal heeft pas gaat puzzelen.

Nieuwsbegrip - puzzelen met woorden

De woorden in de tekst plakken

De tekst hadden de kinderen gekregen op A3-formaat, zodat de woorden van de stroken ook echt in de tekst konden worden geplakt. De kinderen kijken eerst samen met hun maatje of ze de woorden allebei op dezelfde plek hebben. Zo niet, dan lezen ze het nog eens heel goed om te kijken wat nu het goede is. Zo ontdekken ze samen wat de goede antwoorden moeten zijn.

Nieuwsbegrip - puzzelen met woorden

Aan het einde van de les plakken de kinderen de woorden ook daadwerkelijk in de tekst, en vol trots gingen de kinderen aan het einde van de dag met de tekst in de hand naar huis.

Deze les kun je natuurlijk ook heel goed in de hogere groepen geven!!

Deze les Nieuwsbegrip – puzzelen met woorden heb ik geplaatst bij Nieuwsbegrip, ophelderen van onduidelijkheden, maar ook bij woordenschat. Je kunt ze goed onderbrengen onder beide categoriën.


DrankDrank

 


NieuwsbegripWoordenschat

Nieuwsbegrip – woordenschat


Nieuwsbegrip – woordenschat. Zoals ik eerder al eens schreef in het artikel Nieuwsbegrip – Kun je de verschillende niveaus naast elkaar gebruiken is het erg belangrijk dat kinderen pas begrijpend kunnen lezen als ze de tekst ook begrijpen.  Daarom ga ik deze week met woordenschat aan de slag.  Elke week worden er doelwoorden voor woordenschat gegeven in de handleiding bij Nieuwsbegrip, en deze gebruik ik ook voor deze les.

Voorbereiding

Deze les vergt enige voorbereiding vandaar dat ik hem vandaag al publiceer. Ik heb de les nog niet gegeven, dus weet ok niet hoe hij zal verlopen.
Ten eerste heb ik de woorden in de tekst weggehaald en daarvoor in de plaats nummers gezet. Dit kun je doen door de tekst als word-document te downloaden en te bewerken, maar je kunt natuurlijk ook een correctieroller gebruiken en dan de nummers erin schrijven.


De woorden die ik eruit heb gehaald heb ik op flashcards geschreven en deze hang ik buiten verspreid over het schoolplein.  De zogenaamde gatentekst print ik uit voor ieder kind.

De les

Normaal gesproken laat ik nooit het jeugdjournaal bij Nieuwsbegrip voor het lezen, maar dat doe ik nu wel. Ook de zwakkere lezers hebben dan een idee waar de tekst over gaat. Hierna maak ik koppels en laat de kinderen de tekst samen lezen en voorspellen welke woorden er op de open plekken zouden moeten komen. Dit laat ik ze samen opschrijven.
Hebben ze dit gedaan, dan gaan we met zijn allen op zoek naar de woorden. Ook deze schrijven ze weer op. Eerst alle woorden opzoeken. Zijn alle woorden gevonden, dan nemen ze hun tekst er weer bij en gaan deze woorden in de tekst plaatsen.

nieuwsbegrip - woordenschat
Door de kinderen eerst te laten voorspellen wat er op de open plekken zou moeten komen, dwing je ze als het ware om goed terug en vooruit te lezen. Ook komen ze zo misschien tot woorden die het zelfde betekenen als het woord wat erin past. Zo vergroot je de woordenschat van de kinderen, ook door het overleggen met elkaar.

Tot slot

Tot slot lezen we samen de tekst en kijken of het klopt, en kunnen we ook kijken of iedereen de woorden begrepen heeft. Als er verkeerde antwoorden komen, kun je ook met elkaar bespreken waarom het fout is. Tijdens het lezen laat ik elke keer de tweetallen de woorden op een wisbordje schrijven zodat ik kan zien welke antwoorden zijn ingevuld.

Voor mijn andere lessen Nieuwsbegrip kun je kijken onder het tabblad Nieuwsbegrip.


Algemeen NieuwsbegripNieuwsbegripOphelderenSamenvattenVerbanden / VerwijswoordenVragen stellenWoordenschat

Nieuwsbegrip: Zelf kiezen


Deze week hebben we het natuurlijk weer heel anders gedaan. We hebben de kinderen eens bij Nieuwsbegrip zelf laten kiezen. We hebben besproken welke vormen we allemaal al eens gedaan hebben met de tekst, wat de kinderen leuk vonden en op welke manier ze zelf het meest van de tekst leerden.

Nieuwsbegrip: Zelf kiezen

Nieuwsbegrip: zelf kiezenEr kwamen al snel heel veel manieren bij de kinderen op waarvan zij veel hadden geleerd. Wegstrepen van de minder belangrijke dingen in een tekst, een mindmap maken, vragen stellen met de 5 w+h-vragen, het belangrijkste uit de tekst kleuren en samenvatten, maar ook verwijswoorden kleuren en de verwijzing erbij zoeken.

In deze les ben ik niet begonnen met modellen maar heb ik de kinderen zelf aan de slag laten gaan met de tekst op een manier die zij leuk en leerzaam vonden.

Aan de slag

De kinderen gingen fanatiek aan de slag. Er werden quizen gemaakt, gekleurd, weggestreept en er werd zelfs een eigen Nieuwsbegripjournaal voorbereid. Heel leuk om te zien. Alle kinderen waren serieues bezig op hun eigen manier.
Deze week heb ik wel wat extra tijd ingepland om alles ook goed aandacht te geven. Kinderen willen graag hun quiz doen, hun journaal laten zien en hun samenvattingen voorlezen en mindmappen laten zien. Sommige kinderen deden zelfs meerdere verschillende dingen.

Nieuwsbegrip: zelf kiezen

Groep 7/8

In groep 7/8 gingen ze zelfs nog een stapje verder. Hier werd met de tekst een reactiespel en een kwartet gemaakt.

 

 

 

Deze en andere lessen Nieuwsbegrip kun je vinden op de pagina: Nieuwsbegrip anders, hoe ik de lessen anders geef.


AlgemeenNieuwsbegripVerbanden / VerwijswoordenWoordenschat

Nieuwsbegrip gatentekst


Vandaag hadden we het idee om een Nieuwsbegrip gatentekst te maken. In de tekst (zowel A als B) kun je enkele verwijswoorden/signaalwoorden weghalen. Vaak zijn we op zoek naar wat bij een verwijs- of signaalwoord hoort, maar andersom, welke is er nu weg is het van een heel andere kant bekijken. En dat is toch best lastig.

nieuwsbegrip gatentekst

Inleiding

Deze les zijn we gestart met het kijken naar het Jeugdjournaal bij de Nieuwsbegriples. Zo hadden de kinderen al enige voorkennis bij de tekst.

Individueel

Na de inleiding zijn de kinderen de tekst met gaten individueel gaan lezen. Ze probeerden de gaten in de tekst te vullen. Tijdens deze activiteit liep ik rond en probeerde leerlingen op weg te helpen die dit toch echt wel heel lastig vonden. Tips die ik meegaf waren: Lees de zin hardop voor jezelf. Lees de zin ervoor, lees de zin erna, wat denk je dat ertussen past. Lees het dan nog eens in je hoofd voor jezelf.

Maatjes

Nadat de kinderen de tekst individueel gelezen hebben en de woorden ingevuld (of op een bepaald moment als je merkt dat het onrustig wordt) hebben, gaan ze hun antwoorden met hun maatje met elkaar vergelijken. Samen lezen ze de tekst nogmaals en ze vergelijken elkaars antwoorden. Dit levert weer hele leuke gesprekjes op. Kinderen proberen elkaar echt te overtuigen waarom hun antwoord juist de goede is.

Klassikaal

Ten slotte gaan we de tekst klassikaal bespreken. Ik heb dit keer de tekst voorgelezen, met de gaten opengelaten. De kinderen mochten de antwoorden geven. Soms waren er meerdere antwoorden mogelijk. Deze hebben we ook besproken. Als het niet goed was, lazen we de zin hardop met het verkeerde antwoord, zodat de kinderen konden horen of het goed was of niet.

Zo heb ik het gedaan in groep 5/6. In groep 7/8 kregen de tweetallen de originele tekst en konden ze de antwoorden met elkaar bespreken. In de nabespreking wel duidelijk gemaakt dat er meerdere antwoorden mogelijk waren.

Vooraf was het niet goed in te schatten hoe de Nieuwsbegrip gatentekst zou bevallen, maar het is weer heel leuk gegaan. En zolang de kinderen weer binnenkomen met de opmerking: “Yes, we hebben Nieuwsbegrip”, dan weten we zeker dat we het goed doen. Als kinderen het leuk vinden om op deze manieren met een tekst bezig te zijn, leren ze er ook zeker van.

Onder het tablad Nieuwsbegrip vind je alle Nieuwsbegriplessen die in anders heb gegeven.


Algemeen NieuwsbegripNieuwsbegripWoordenschat

Kant-en-klare woordenschatlessen bij de Nieuwsbegripteksten.


Zoals jullie weten ben ik altijd op zoek naar een andere insteek in de Nieuwsbegriplessen. Ook merk ik dat voor sommige kinderen best wel veel lastige woorden in de teksten verwerkt zitten. Zeker kinderen met een kleine woordenschat. Nu heb ik de weerwoordlessen van Kentalis ontdekt.

Weerwoord.

Weerwoord is een ondersteunend product voor het begrijpen van de teksten van Nieuwsbegrip. Woorden worden uit de tekst gehaald en in een semantisatieverhaal verwerkt. Hier worden de woorden uitgelegd, en ook visueel gemaakt.

Deze week heb ik het voor het eerst toegepast bij kinderen met een kleine woordenschat. In een klein groepje de tekst voorgelezen en de platen erbij laten zien. (deze zijn allemaal verwerkt in een PowerPoint).  Ook samen besloten welke woorden we in de klas gingen ophangen.

Heel mooi om te zien was toen we de PowerPoint klassikaal lieten zien dat deze kinderen heel veel woorden toch nog onthouden hadden van deze les. Ik had er deze week voor gekozen om de weerwoordles ook klassikaal te doen, omdat er ook een heel leuk filmpje was toegevoegd aan de PowerPoint, waardoor je de woorden nog duidelijker kon uitleggen. Ik denk er sterk over na, om deze lessen sowieso elke week in te plannen.

De weerwoordlessen zijn voor de niveaus AA, A en B beschikbaar op de site. Je kunt dus echt aan het werk op het niveau van de teksten waar je mee werkt.

De weerwoordlessen zijn gebaseerd op de woordenschataanpak Met Woorden In De Weer (MWIDW), waarvan wetenschappelijk is aangetoond dat dit het woordenschatniveau van kinderen verhoogt.

In het volgende filmpje wordt heel duidelijk uitgelegd hoe je met weerwoord kunt werken. Oorspronkelijk is het ontwikkeld voor kinderen met een taalontwikkelingsstoornis, maar ook heel goed te gebruiken voor alle kinderen.

Ik denk dat deze weerwoordlessen een hele mooi aanvulling zijn op de nieuwsbegriplessen, en zal er ook zeker gebruik van blijven maken!!!

Veel meer informatie en de downloads voor de lessen kun je vinden op: weerwoord.kentalis.nl

Leuke manieren om je Nieuwsbegriplessen anders aan te pakken:

Nieuwsbegrip: vragen stellen

Nieuwsbegrip: verwijswoorden weer net even anders

Samenvatten bij Nieuwsbegrip, maar dan anders.

Vragen stellen bij Nieuwsbegrip op een andere manier.