donderdag, september 28, 2023

Samenvatten

NieuwsbegripSamenvatten

Nieuwsbegrip met de placemat


Deze week heb ik de Nieuwsbegrip met de placemat gedaan. De tekst van deze week gaat over dierendag. Dit is natuurlijk een onderwerp wat de kinderen zeker aanspreekt. Daarom kon je met de tekst deze week heel goed veel voorkennis activeren.

Omdat ik het heel fijn vind om coöperatief te werken, hebben we deze week de tekst aangepakt met de Placemat.

nieuwsbegrip placematBij de A-tekst in groep 5/6 hebben we de tekst per kopje gelezen. Daarna gingen de kinderen op de placemat schrijven wat zij dachten dat het belangrijkste was in de desbetreffende alinea. Zij schreven dit dan in hun eigen deel van de placemat. Zo deden we dat per alinea. Bij de B-tekst in groep 7/8 zijn de kinderen hier meteen in viertallen aan de slag gegaan.

Heel belangrijk is wel dat je het ook een keertje voordoet. Het zogenaamde modellen. Hoe bepaal ik nou eigenlijk wat het belangrijkste is? Wat zijn hoofdzaken en wat zijn bijzaken?
Ik probeer dit altijd uit te leggen door tegen de kinderen te zeggen: Wat nou als je deze zin weglaat? Snap je de tekst dan nog? Zo ja, dan is het een bijzaak, zo niet, dan is het een hoofdzaak. Samenvatten is dus eigenlijk wegstrepen.

Zodra de hele tekst gelezen was en iedereen voor zich had opgeschreven wat hij of zij het belangrijkste vond, gingen de groepjes samen overleggen wat dan echt het belangrijkste was en in het midden van de placemat geplaatst moest worden.

nieuwsbegrip placemat

Proces en/of resultaat

Toen ik zag dat tijdens dit laatste deel van de les er niet echt overlegd werd, maar dat in sommige groepjes er “gestemd” ging worden wie het beste had heb ik het proces even belangrijker gemaakt dan het resultaat.
Ik heb de les stil gelegd en met de kinderen besproken hoe je uiteindelijk tot het beste resultaat kunt komen. Dit is door samen er naar te kijken en met elkaar in discussie te gaan over waarom jij denkt dat je gelijk hebt.

Deze les Nieuwsbegrip met de placemat was weer een hele leuke inspirerende les. Je ziet dat de kinderen allemaal er erg actief mee bezig zijn, en dat is toch eigenlijk wat je wilt bereiken.

Uiteindelijk heb ik nog wel de sleutelvragen met de kinderen behandeld, en deze konden zij, nadat we de tekst op deze manier hadden aangepakt, prima beantwoorden.

Deze en andere lessen die ik bij Nieuwsbegrip anders gegeven heb vind je onder het tabblad : Nieuwsbegrip


NieuwsbegripSamenvatten

Nieuwsbegrip: Samenvatten is eigenlijk wegstrepen


We gaan weer samenvatten bij Nieuwsbegrip deze week. Deze les doe ik altijd op donderdag klassikaal, maar met een kleine groep geef ik op dinsdag altijd al voorinstructie. Deze kleine groep vindt het begrijpend lezen best lastig, en zeker het samenvatten. Hoe haal je het belangrijkste nu uit een tekst.

Nieuwsbegrip geeft als uitleg:

Je kunt vaak bij een stukje tekst in één of twee zinnen zeggen wat het belangrijkste is. Als je deze zinnen van alle stukjes achter elkaar leest, heb je een samenvatting.

En dat is wat deze kinderen dus zo lastig vinden. Wat is er nu belangrijk. Alles toch? Daarom heb ik het eens omgedraaid. We gaan de tekst kopje voor kopje lezen en strepen dan datgene weg wat niet belangrijk is.

Er kwam bij elke stukje een leuk gesprek op gang wat belangrijk was en niet. Als dit er al in staat, dan kan dat er wel uit, want anders is het dubbel. Als we dit eruit halen, snappen we de tekst dan nog?
Ook kwamen we dus zinnen/delen van zinnen tegen die wel belangrijk waren. Deze zinnen zetten we een cirkel omheen. Nadat we de hele alinea door waren gegaan, hielden we dus omrande stukjes over. Hier gingen we dit deel kort samenvatten en bespraken we of je zo genoeg over het stukje had gezegd om het goed te kunnen snappen.

Zo behandelden we alle stukjes en kwamen we aan het eind tot een samenvatting van de tekst.
Heel mooi om te zien was dat we begonnen met het dorstrepen van wat niet belangrijk was, omdat het belangrijke eruit halen heel lastig was. Maar hoe verder we kwamen in de tekst hoe meer toch eerst het belangrijke er uit gehaald werd. En dit is toch wat je uiteindelijk wilt bereiken.

Weer een geslaagde manier van de Nieuwsbegriples op een andere manier aanpakken.

Lees ook mijn andere blogs over Nieuwsbegrip hier:

Nieuwsbegrip: vragen stellen
Nieuwsbegrip: verwijswoorden weer net even anders
Vragen stellen bij Nieuwsbegrip op een andere manier.
Ook deze week deed ik de les Nieuwsbegrip weer net even anders.
Kant-en-klare woordenschatlessen bij de Nieuwsbegripteksten.


NieuwsbegripSamenvatten

Samenvatten bij Nieuwsbegrip, maar dan anders.


Het was weer tijd voor een nieuwe les Nieuwsbegrip en deze week gingen we samenvatten. Na mijn eerste blog over anders vragen stellen bij Nieuwsbegrip kreeg ik via Facebook veel vragen, maar ook een idee om de les samenvatten anders te doen. Dit is dus niet een idee van mij. Wel heb ik het aangepast aan mijn mijn groep zodat het voor mij het beste werkte.

Eerst hebben we samen de titel bekeken en het plaatje. Kinderen wisten bijna allemaal waar de tekst over zou gaan omdat dit veel in het nieuws is geweest (olie gelekt in de Botlek). Dit omdat we ook altijd tijdens het fruiteten naar het ochtendjournaal kijken.

Daarna hebben we samen de les gelezen en onduidelijkheden met elkaar besproken, zodat de kinderen goed de tekst begrepen.

Samenvatten

Nadat we dit hadden gedaan heb ik uitgelegd dat we in tweetallen een samenvatting van de tekst gingen maken: Eerst zelf in de tekst markeren wat je zelf belangrijk vindt om de tekst goed samen te vatten. Daarna ga je tegenover elkaar zitten in tweetallen (je kunt dit natuurlijk ook met 3 of 4 doen, maar in de groep waar ik deze les gaf was dit een betere keuze).
Je schrijft in jouw deel van de placemat (coöperatieve werkvorm) de belangrijke woorden die jij hebt gemarkeerd.
Daarna ga je samen kijken wat je allebei hebt opgeschreven en waarin je verschilt. Hierover  ga je met elkaar in gesprek. Uiteindelijk schrijf je datgene waarvan jullie samen denken een goede samenvatting te kunnen schrijven in het midden van de placemat.
Als dit gedaan is, gaat de tekst aan de kant en ga je met de woorden van de placemat een samenvatting schrijven.

De kinderen gingen hier goed en stil mee aan de slag. Je zag heel goed hoe kinderen gingen overleggen, maar ook elkaar probeerden te overtuigen waarom juist dat ene erin moest.

Snappet

De opdracht was om een samenvatting te maken van 12 zinnen. De kinderen gingen ook bij de steekwoorden nummertjes zetten om goed de volgorde van de tekst aan te houden in de samenvatting. Heel slim.
Omdat we met Snappet werken kon de samenvatting op de tablet worden gemaakt. Eén van de tweetallen typte de samenvatting.
Hierdoor konden we aan het einde van de les enkele samenvattingen op het digibord bekijken. We konden bespreken of er dingen misten, of dat er juist te veel in stond. Het is dan altijd heel mooi om te zien dat kinderen elkaar mooie opbouwende kritiek kunnen geven, maar ook kunnen ontvangen. Er werd goed benoemd wat goed of minder goed was, en wat er de volgende keer anders zou kunnen.

Volgende week zullen de signaalwoorden aan de beurt zijn. Ik ben benieuwd hoe jullie dit aanpakken. Ik ga in ieder geval weer eens goed nadenken hoe ik dit “anders” ga doen.

Ook leuk om te doen met Nieuwsbegrip: Nieuwsbegrip anders

Tip: Als er bij Nieuwsbegrip een blokles is, maken wij deze niet, maar gebruiken wij de begrijpend lezen oefenboeken van Junior Einstein. Deze zijn al verkrijgbaar vanaf groep 4. Hierin wordt heel goed de CITO vraagstelling begrijpend lezen geoefend.