maandag, december 11, 2023

weektaak

Algemeen

Taakjes/klusjes in de klas: het werkt!

Bij ons op school geven wij de kinderen altijd taakjes. Elke week veranderen die taakjes weer. De kinderen zijn in tweetallen verantwoordelijk voor hun taakje. Zo leren ze samenwerken en verantwoordelijkheid, maar het is ook nog eens fijn, omdat jij als leerkracht extra tijd overhoudt voor andere zaken.  Ook leren kinderen beter om te gaan met de materialen en ze netjes terug te leggen, zodat aan het einde van de dag niet zoveel hoeft te worden opgeruimd. Boeken bijvoorbeeld zullen ze sneller netter in de kast terug zetten.

Wie welk klusje doet wordt weergegeven op het huishoudelijk takenbord. Hierop staan de taakjes die gedaan moeten worden. Achter elk klusje is ruimte voor twee foto’s van de kinderen. Elke week als de nieuwe weektaak ingaat worden de foto’s doorgedraaid zodat je weer een ander taakje hebt. Het draaien gaat tegen elkaar in zodat je altijd met iemand anders je taakje doet. Op pinterest zijn heel veel voorbeelden van takenborden te vinden.

Aan het begin van het jaar leg je aan de hele groep uit wat elke taak inhoudt, zodat je dat niet elke week opnieuw hoeft te doen. Kinderen die het even zijn vergeten kunnen het dan altijd aan diegene vragen die de week ervoor de beurt hadden.

Takenbord

De taken die op het takenbord staan zijn taken die bij de dagelijkse routine van het klasgebeuren horen. Zo krijgen de leerlingen echt de verantwoordelijkheid dat bepaalde dingen gebeuren moeten. Zo kunnen de volgende dingen op het takenbord staan:

  • Computers: Het opstarten van de computers ’s ochtends en ’s middags bij het naar huis gaan weer afsluiten.
  • Klassendienst: Uitdelen en ophalen van materialen.
  • Tablets: Zorgen dat de tablets worden uitgedeeld en dat ze aan de lader komen aan het einde van de dag.
  • Veegdienst: Deze kinderen zorgen dat de vloer netjes blijft.
  • Fruit: Het regelen van genoeg schoolfruit in de klas.
  • Vensterbank: De planten water geven en één keer per week de vensterbank leeghalen voor de schoonmaakster.
  • Whiteboard: Aan het einde van de dag zorgen dat het whiteboard schoon is en dat het dagrooster van de volgende dag er hangt.
  • Kasten: Alles in de kasten ligt netjes en op zijn plaats, vooral de keuzekast is een kast die nogal eens rommelig wordt omdat daar veel materialen uit gebruikt worden.
  • Nakijktafel: Doppen op de pennen, nakijkboekjes netjes op de stapel.

En zo heeft iedere klas wel zijn eigen taakjes.

Misschien zal een kind eens vragen waarom ze taken moeten doen. Dan kun je uitleggen dat dit er nu eenmaal bijhoort, ook in het latere leven. Je kunt relateren aan jezelf. Stel dat ik niet de lessen goed zou voorbereiden, of ik kom te laat, of ik beantwoord mails van ouders niet. Dan heeft dat consequenties. Als jij je werk niet goed doet, worden ouders misschien wel boos en word je ontslagen. Het hoort er nu eenmaal bij.

Beloningssysteem?

Je kunt werken met een beloningssyteem, maar dat hoeft niet. Zelf doe ik het niet, omdat het niet nodig is. Kinderen doen hun taakjes goed, als ze het vergeten worden ze door hun medeleerlingen er wel op gewezen, en ik ruim er aan het einde van de dag ook altijd even tijd voor in. Het werkt echt, en jij hoeft aan het einde van de dag niet ook nog eens de vloer te vegen, de tablets aan de stroom te leggen, de computers uit te doen en ga zo maar door. Nee, die tijd kun je wel anders besteden. Namelijk het voorbereiden van die leuke les van morgen!

Wonen algemeen

Algemeen

In de keuzekast: Getalknap

In de keuzekast: Getalknap

In mijn blog over de keuzekast vertelde ik al dat we met de opdrachten werken met de verschillende meervoudige intelligenties. Omdat ik zoveel reacties hierop heb gehad wil ik in verschillende blogs nog even terugkomen op de intelligenties en welke opdrachten je hierbij kunt gebruiken in de keuzekast.

De bedoeling is dat kinderen met de opdrachten zelfstandig aan de slag kunnen. Aan het begin van een periode waarin de verschillende opdrachten in de keuzekast liggen worden de opdrachten kort uitgelegd.

In dit blog wil ik iets vertellen over getalknap

Getalknap (logisch-mathematisch)

Getalknappe kinderen houden van problemen oplossen en verbanden vaststellen. Oorzaak en gevolg uitzoeken is voor hen een uitdaging. Een getalknap kind is geïnteresseerd in cijfers.
Deze kinderen schrijven met plezier reeksen getallen  en puzzelen graag. Ze pakken problemen planmatig aan.

Wat kun je allemaal in de keuzekast doen voor de intelligentie getalknap:

  • Benoem hoeveel…..
  • Maak een grafiek over…..
  • Gebruik logisch, te verklaren stappen m.b.t….
  • Construeer een tijdlijn met informatie over
  • Verzamel patronen van…..
  • Schrijf de formule voor…..
  • Stel een lijst van feiten op over…….
  • Beschrijf in duidelijk logische stappen hoe….
  • Laat in een grafiek/tabel zien wat je weet over….
  • Leg uit welke som/formule je gebruikt om….. (bijv. een verhaalsom)
  • Formuleer een logische conclusie uit de gegevens die je hebt over…..
  • Maak een stroomdiagram over…..
  • Vul een matrix in over….. (met wiskundige bewerkingen zoals wortels, kwadraten, tafels…)

Ik ben druk bezig met het ontwikkelen van materialen en opdrachten voor de keuzekasten bij ons op school. Deze opdrachten zullen opdrachten zijn speciaal voor groep 3/4, groep 5/6 en groep 7/8. We verdelen het schooljaar over 5 periodes. Elke periodes bekijk ik de leerstof die aan bod komt, en daar probeer ik bij aan te sluiten met de opdrachten.

Hieronder enkele voorbeelden van opdrachten bij de intelligentie getalknap:

kruiswoordraadsel

puzzelen met symbolen

In het menu kun je naar de link keuzekastopdrachten gaan voor meer voorbeelden.

Kantoor en schoolKantoor en school

Algemeen

Wel of geen instructie??!!

Instructie kun je soms best schrappen! Er zijn verschillende manieren van instructie geven. Het directe instructiemodel is wel het meest gebruikte. Ik ga ze hier even kort bespreken, en daarna vertellen waarom je dit ook geheel of gedeeltelijk los kunt laten. Dit is natuurlijk een heel gewaagde uitspraak, maar het werkt echt.

Het directe instructiemodel:

Bij de directe instructie blik je eerst terug op datgene wat vooraf is gegaan, en wordt het doel benoemd van de instructie die volgt. Dan presenteer je de nieuw aan te leren stof en gaat dit daarna begeleid inoefenen. Vervolgens wordt de stof verwerkt en geef je waar nodig hulp en geef je verlengde instructie. Tot slot blik je terug door het doel te evalueren en feedback te geven.

Zelfinstructie:

Bij zelfinstructie wordt door de leerkracht iets kort besproken, worden de opdrachten in een korte tijd bekeken en gaan de kinderen aan de slag, of naar de instructietafel (de leerkracht bepaalt dit). De leerlingen controleren zelf hun werk en gaan tot slot aan de slag met ander werk. (klaaropdracht).

Model leren:

Hier doe je als leerkracht voor hoe je een opdracht aanpakt. Je doet voor, de kinderen doen het na, dan doe je het samen met de kinderen. Door hardop denken laat je zien hoe je iets aanpakt. Daarna stimuleer je de kinderen hetzelfde te doen. Er wordt gecontroleerd en eventueel herhaald.

Dalton

In het Daltononderwijs wordt gewerkt met dag- en weektaak. Op deze taak staan vaak de doelen aangegeven waaraan tijdens deze taak wordt gewerkt. Kinderen kunnen dus vooraf heel goed zelf bepalen of ze instructie nodig hebben en wanneer. Op de taak staat namelijk ook aangegeven wanneer bepaalde instructie plaats vindt.
Leerlingen worden zo uitgedaagd om na te denken over de leerstof en of ze hiervoor instructie nodig hebben.

Instructie schrappen?

De kunst als leerkracht is om in te schatten of er wel instructie nodig is, en als dit zo is of alle kinderen deze instructie nodig hebben. Er zijn vast kinderen bij die datgene waar je instructie voor wilt geven al kunnen. Als je hier kritisch naar kijkt kun je best wel veel instructie schrappen.

Wel of geen instructie?

Als je dan instructie geeft, kun je heel goed inschatten welke kinderen deze instructie nodig hebben. Er zijn kinderen die uitleg moeten krijgen, maar er zijn ook kinderen waarvan je weet dat ze de uitleg niet nodig hebben of waarvan je wilt dat ze het eerst zelf eens uitzoeken. Je kunt kinderen ook de keuze geven of ze instructie willen of niet.

Als je dit lastig vindt, kan je bij veel methodes de toets van een blok of thema vooraf laten maken. Het nieuwe blok/thema begin je dus als het ware met een toets. Je kunt dan al heel snel zien waar de knelpunten liggen. Waar je echt  uitleg voor moet geven en welke instructie je gewoonweg kunt schrappen. Ook kun je goed zien welke kinderen wat nodig hebben.

In de praktijk:

Ik start mijn lessen vaak met het geven van het doel. Wat gaan we leren vandaag. Deze doelen zijn ook op het doelenbord zichtbaar in de klas. Omdat we met Snappet (tablets) werken kan ik heel goed bijhouden welke kinderen wat maken en hoe ze het doen.
Ik schrijf de opdrachtnummers op het whiteboard en vraag alle kinderen de opdrachten te gaan bekijken en alvast aan de slag te gaan. Als ze denken dat ze uitleg nodig hebben mogen ze hun naam bij het opdrachtnummer schrijven.

Kinderen kun je zo individueel instructie geven, als er meerdere namen bij een opdracht staan, roep je deze kinderen bij de instructietafel, en bij veel namen geef je een klassikale instructie.  (als ik zie dat er meerdere kinderen hun naam bij dezelfde opdracht zetten, geef ik aan dat ik die opdracht klassikaal ga behandelen en dat kinderen dus niet meer hun naam erbij hoeven te zetten) Je laat de kinderen vrij in keuze om deze instructie mee te doen.
Zo kwam ik er dus achter dat bepaalde instructie helemaal niet nodig is, en je dus gewoon kunt schrappen.

Verantwoordelijkheid

Zo maak je kinderen ook verantwoordelijk voor hun eigen leren. Kinderen denken zelf na over of ze uitleg nodig hebben en  waar en wanneer ze de instructie kunnen halen.
Door regelmatig met de kinderen te reflecteren (zie mijn artikelen over reflecteren met kinderen en het reflectiegesprek) kun je ook hierbij de vinger aan de pols houden.

Tijdens de week zijn er altijd momenten gepland waarin kinderen nog bepaalde uitleg kunnen halen. Soms komen kinderen erachter dat ze toch beter mee hadden kunnen doen met bepaalde instructies. Naarmate je langer op deze manier werkt, hoe minder dit gaat worden, omdat kinderen het al snel beter kunnen gaan inschatten, en je praat erover met ze tijdens de reflectiegesprekjes.

Natuurlijk gebruik ook ik nog steeds wel de bepaalde instructiemodellen, omdat bij echt nieuwe stof dat gewoon het meest effectieve is, maar daarbij houd ik wel rekening met de kinderen die wat meer aankunnen of hebben laten zien dat ze de stof al beheersen.

Het is gewaagd, maar het werkt. Kinderen zijn zich goed bewust van waar ze mee bezig zijn. Zijn verantwoordelijk voor hun eigen leren en kunnen dit ook heel goed verwoorden/verantwoorden.

 

Algemeen

Volgend school jaar een combinatieklas.

Volgend schooljaar een combinatieklas.

Na alweer een aantal jaar een homogene groep te hebben gehad krijg ik volgend jaar een combinatieklas, namelijk groep 5/6. Nu heb ik dit in het verleden wel veel vaker gedaan, maar ik moet wel weer even schakelen. Hoe deed ik dat ook alweer?
Je moet natuurlijk met allerlei zaken rekening houden. Je organisatie, je planning etc.
Gelukkig werken wij met Snappet, kinderen kunnen dus altijd aan het werk. Snappet is een adaptief onderwijsplatvorm waarbij kinderen werken op een tablet. Leerlingen kunnen met Snappet werken aan hun eigen leerdoelen op hun eigen niveau en de verwerkingsstof sluit aan op de bestaande lesmethoden.

Hierdoor wordt de organisatie wel gemakkelijker, maar dan is het nog wel belangrijk dat het allemaal goed geregeld is.

Tips en aandachtspunten m.b.t. planning en organisatie:

  • Zorg dat je een goede planning maakt. Bedenk wanneer je welke instructie aan welke groep wilt geven.
  • Goede planning van de les en instructiemomenten, waarbij leerkrachtgebonden en leerkrachtvrije momenten duidelijk zijn en bekend bij de leerlingen.Bepaal welke vakken en onderdelen gezamenlijk, of apart gegeven kunnen of moeten worden.
  • Tussendoor wat ontspanningsmomenten inlassen (enkele minuten) om de overgang van het ene naar het andere vak beter te laten verlopen.
  • Goed plannen welke onderdelen zelfstandig gemaakt kunnen worden.
  • Zorg dat er voldoende materiaal is om de leerlingen zelfstandig te laten werken.

Omdat ik op een Daltonschool werk, zijn de kinderen al best wel heel zelfstandig. We werken met een weektaak, waarbij de kinderen zelf hun werk plannen voor een hele week.
De instructie geeft de leerkracht zoveel mogelijk aan het begin van de week.
Omdat we werken met Snappet, kunnen kinderen aan de slag met hun eigen leerdoelen. De leerkracht kan in het dashboard van Snappet heel goed bijhouden waar de leerlingen zijn en hoe ze het doen. Tijdens het zelfstandig werken kun je kinderen dan individueel helpen, ook in combinatie groepen.

Verder zijn er ook best veel momenten dat je met de hele combinatiegroep aan het werk bent.
Wij werken voor wereldoriëntatie met Topondernemers. Topondernemers kun je heel goed gecombineerd doen. Als je de oudere leerling koppelt aan de jongere leerling kunnen ze van elkaar leren.
Begrijpend lezen doen we met Nieuwsbegrip. Ook hier kun je goed combineren. De meeste kinderen zullen hetzelfde tekstniveau doen.

Dan heb je verder natuurlijk nog muziek, creatieve vakken, verkeer en bewegingsonderwijs. Deze doe je met de hele combinatiegroep.

Bol.com AlgemeenBol.com Algemeen