vrijdag, september 29, 2023

coachen

Algemeen

Coöperatieve werkvorm 13: Puzzels

De volgende coöperatieve werkvorm in deze serie is Puzzels.  Deze lijkt erg op de legpuzzel, maar verschilt wel. Bij deze werkvorm blijven de kinderen in hun eigen groep en lossen een “puzzel” op.

Puzzel.

De kinderen worden verdeeld in groepjes van vier en krijgen van de leerkracht een envelop. In deze envelop zitten kaartjes welke onder de kinderen wordt verdeelt. In de groep vertelt ieder kind wat er op zijn kaartje staat. Dit kan een stuk tekst zijn, maar ook rekenopdrachten of iets wat te maken heeft met wereldoriëntatie.
Door naar elkaar te luisteren en te overleggen, proberen de kinderen de kaartjes in de goede volgorde neer te leggen.
Als dit is gebeurt, maken de kinderen een samenvatting of overleggen ze hoe de reeks tot stand is gekomen. Dit verschilt natuurlijk per opdracht. Ook kun je ervoor kiezen de opdracht te geven dat de kinderen het gaan presenteren voor de groep.

Overleggen, naar elkaar luisteren, coachen, maar ook hulp vragen zijn belangrijke samenwerkvormen die hier geoefend worden.

Puzzels zijn heel goed toe te passen bij:

Rekenen:

Leg de maten van het metrieke stelsel op de goede volgorde.
Zet de getallen (of breuken of kommagetallen) op volgorde van klein naar groot.
Leg de voorwerpen van groot naar klein of van minder naar meer.
Plaats de kaartjes met de digitale tijden van vroeg naar laat.

En zo kun je natuurlijk nog veel meer verzinnen.

Taal:

Leg (de plaatjes van) het verhaal op de goede volgorde.
Zet de woorden op alfabetische volgorde.
Leg de woorden van de zin op de goede volgorde.

Zelf heb ik al eens een Nieuwsbegriptekst in stukken verdeeld en met deze vorm weer in de goede volgorde laten leggen. Er wordt dan veel gediscussieerd, en de tekst wordt samen heel goed gelezen. Er ontstaat een overleg over waarom het ene stuk voor of na het andere zou moeten komen en zo leren de kinderen heel vel. Bij Nieuwsbegrip is dit juist heel leerzaam, omdat het lang niet altijd duidelijk is hoe de volgorde zou moeten en kinderen kunnen heel goed beargumenteren waarom een stuk op een bepaalde plek zou moeten komen.

Zaakvakken:

Leg de plaatjes van de cyclus op de goede volgorde. (van rups tot vlinder, van kikkerdril tot kikker etc.)
Maak de tijdblak weer goed.
Leg de gebeurtenissen op volgorde van tijd.
Zorg dat de tekstgedeelten weer in de goede volgorde liggen.

Puzzels, weer een leuke samenwerkvorm die vrij gemakkelijk, met een klein beetje voorbereiding goed toe te passen is in de klas.

Algemeen

Coöperatieve werkvormen 6: Imiteer

In dit zesde deel over coöperatieve werkvormen is de werkvorm imiteer aan de beurt. In het artikel Coöperatieve werkvormen, welke zijn er allemaal, en hoe pas je ze toe? heb ik een opsomming gegeven van de werkvormen. Ik wil dit een vervolg geven in een serie artikelen waarin ik dit ga uitbreiden met voorbeelden. Coöperatieve werkvormen zijn heel goed toe te passen in allerlei soorten situaties binnen het onderwijs, het is soms alleen lastig om op ideeën te komen.

Imiteer

Imiteer is een werkvorm die vooral in de onderbouw wordt gebruikt, maar kan ook prima bij bepaalde opdrachten in de midden- of bovenbouw worden gebruikt. Bij deze werkvorm maak je groepjes van vier leerlingen. Die gaan in tweetallen tegenover elkaar zitten. Tussen de tweetallen wordt een wandje geplaatst. Dit kun je heel gemakkelijk maken van een stuk karton, of multomappen die je open tussen de tweetallen inzet. De tweetallen kunnen zo niet van elkaar zien wat ze doen. Één tweetal maakt een ontwerp. Als dat klaar is, moet het andere tweetal dit ontwerp namaken. Ze mogen niet kijken, maar alleen vragen stellen. Als de tweede groep klaar is met imiteren, dan vergelijken de kinderen het resultaat. Ze bespreken na wat wel goed ging en –als de ontwerpen verschillen- wat een volgende keer beter kan.

Welke opdrachten kun je hiervoor geven?

Bij kleuters kun je met heel veel materialen dit doen. Zo kun je de tweetallen iets laten bouwen met blokken, Lego of ander constructiemateriaal. Ook kun je ze iets laten maken op een kralenplank, over bepaalde dingen in een volgorde laten leggen of figuren laten maken. (verschillende kleuren en vormen Logiblokken bijvoorbeeld).

Als kinderen het nog lastig vinden om te doen, kun je er ook voor kiezen om het eerst zonder tussenwand te doen. Ze kunnen dan eerst nog bij elkaar kijken en elkaar helpen. Als het dan goed gaat plaats je het wandje ertussen.

In hogere groepen zou je kinderen iets kunnen laten tekenen, wat het andere tweetal weer moet natekenen. Ik heb deze opdracht ook al eens gedaan in groep 5/6 waarbij de kinderen iets moesten bouwen met Twickto. Erg leuk om te doen.

Kinderen leren bij deze werkvorm heel goed vragen stellen, beschrijving geven, naar elkaar luisteren. Verder leren ze termen als eerste, laatste, volgende, erboven ernaast etc. goed gebruiken. Begrippen die bij het taal- en rekenonderwijs in de onderbouw heel belangrijk zijn.

Ik ben heel benieuwd naar vormen van imiteer voor de midden en bovenbouw. Deze zou ik heel graag aan het artikel willen toevoegen, dus laat dit vooral achter bij de reacties, of stuur mij een mailtje

Algemeen

Coöperatieve werkvormen 5: Duo’s

Duo’s is de volgende coöperatieve werkvorm die ik ga beschrijven in de serie over deze werkvormen. In het artikel Coöperatieve werkvormen, welke zijn er allemaal, en hoe pas je ze toe? heb ik een opsomming gegeven van de werkvormen. Ik wil dit een vervolg geven in een serie artikelen waarin ik dit ga uitbreiden met voorbeelden. Coöperatieve werkvormen zijn heel goed toe te passen in allerlei soorten situaties binnen het onderwijs, het is soms alleen lastig om op ideeën te komen.

Duo’s

Bij duo’s maken tweetallen maken vaak om de beurt één opgave/opdracht. Eén maakt, de ander kijkt en geeft hulp indien nodig. De kinderen denken hardop, zodat de ander weet hoe de opdracht wordt aangepakt. De kinderen geven elkaar complimenten als het goed gaat. Bij een fout antwoord proberen ze samen de oplossing te vinden en praten met elkaar over wat er fout ging.  Bij duo’s kun je natuurlijk ook opdrachten geven die echt samen gedaan moeten worden.

De vaardigheden die de kinderen hier oefenen zijn: overleggen, het eens worden met elkaar, coachen, hulp vragen op elkaar wachten en natuurlijk het geven van complimenten aan elkaar.

Deze werkvorm is geschikt voor zowel open al gesloten vragen, maar ook om lesstof in te oefenen en inzichtvragen en kan bij verschillende vakgebieden worden ingezet:

Rekenen

  • Maak om de beurt een opdracht uit het rekenboek/ op de tablet
  • Tellen met sprongen van (om de beurt)
  • Bouw een gebouw met blokken (met voorbeeld of zonder)
  • Om de beurt een tafel opzeggen, tafelsom uitrekenen.

Taal:

  • Om de beurt een opdracht uit het taalboek maken
  • Vertel om de beurt wat je ziet op een vertelplaat
  • Moeilijke woorden zoeken in een tekst en samen de betekenis achterhalen
  • Stukje tekst lezen en samenvatten, daarna erover praten
  • Bedenk een zin met een lidwoord, zelfstandig naamwoord, persoonsvorm, voltooid deelwoord en bijvoeglijk naamwoord erin.
  • Schrijf een tekst, laat je duo hem lezen en controleren/verbeteren

Zaakvakken

  • Methode-opdrachten maken
  • Maak samen een tekening bij het onderwerp

Samen een puzzel maken, of een spelletje doen, zoals bijvoorbeeld smartgames, is natuurlijk ook goed met deze werkvorm te doen. Eén probeert de opdracht te maken terwijl de ander toekijkt en probeert te coachen.

Ook nu ben ik weer heel benieuwd hoe jullie deze werkvorm inzetten en of jullie nog aanvullingen hebben. Ik zie ze graag terug in de reacties.