VanJufMarjan

Close Reading – Werken aan een dieper tekstbegrip in het basisonderwijs

Marjan 343 Views 0 Comments begrijpend lezen, close reading, lezen, taalvaardigheid, tekstbegrip

Het boek Close Reading – Werken aan een dieper tekstbegrip in het basisonderwijs is een boek uitgegeven door uitgeverij PICA.

Tekstbegrip is een veelbesproken onderwerp binnen het basisonderwijs, omdat voor veel kinderen dit heel lastig is. Close reading is een heel andere aanpak voor het begrijpend lezen. In de afgelopen jaren zijn de resultaten en motivatie van leerlingen voor begrijpend lezen afgenomen zegt Kees Vernooy (Lector emeritus Effectief taal- en leesonderwijs aan de toenmalige hogeschool Edith Stein in Hengelo) in het voorwoord in dit boek.

Ook zegt hij dat Close reading het onderwijs een impuls geeft die leidt tot betere en meer gemotiveerde begrijpende lezers, en dat dit boek scholen handvatten geeft om succesvol met Clos Reading aan de slag te gaan.

Close Reading

Close Reading is het nauwkeurig en analytisch lezen van gevarieerde, complexe informatieve en verhalende teksten. Een manier om leerlingen voor te bereiden op een leven lang leren. Je moet als leerkracht dit proces sturen en begeleiden, maar dan moet je ook weten wanneer en hoe instructie te geven. Dit boek geeft hierover kennis en praktische voorbeelden.

Inhoud

Het boek bestaat naast een voorwoord en inleiding uit 6 hoofdstukken waarin je meegenomen wordt in het proces van invoeren van Close Reading binnen je onderwijs.

1. Wat is tekstcomplexiteit. Het belang van het leren omgaan met complexe teksten en het beoordelen van de complexiteit van teksten.

2. Wat is Close Reading?

3. Close Reading: voorbereiden en uitvoeren. In dit hoofdstuk wordt het proces beschreven over hoe je teksten selecteert en vragen formuleert.

4. Close Reading in alle vakgebieden. Close Reading pas je toe in alle vakgebieden. Hierin wordt ook beschreven wat het belang hiervan is en er worden ook mooie praktijkvoorbeelden gegeven.

5. Close Reading en e ontwikkeling van mondelingen en schriftelijke taalvaardigheid. Bij Close Reading gaat het om doorgronden van de tekst, maar praten over de tekst is ook belangrijk. Tijdens Close Reading onderzoeken de tekst en werken samen waardoor ze ook de taalvaardigheden spreken, luisteren en schrijven ontwikkelen.

6. Beoordelen en monitoren tijdens Close Reading.

In de bijlagen worden hele bruikbare ideeën gegeven voor tekstgerichte vragen voor de onderbouw, middenbouw en bovenbouw (verhalende en informatieve teksten), een leerlijn Close Reading en tips voor invoering van Close Reading op school.

Het boek

Ik vind dit een heel waardevol boek als je je bezighoudt met begrijpend lezen, nadenkt over Close Reading of alleen al informatie wilt over Close Reading. Hele duidelijke uitleg over hoe teksten aan te pakken en ook hele leuke, bruikbare voorbeelden uit de praktijk.
Op de website van PICA vind je enkele gratis downloads bij het boek en als je het boek hebt aangeschaft kun je met behulp van een wachtwoord nog veel meer bruikbare downloads vinden.

Algemeen

Close reading of toch begrijpend lezen

Marjan 603 Views 3 Comments begrijpend lezen, close reading, strategieën, voorlezen

Naar aanleiding van mijn artikel Begrijpend lezen leer je niet door het aan leren van strategieën kreeg ik veel reacties en viel vaak de term close reading.
Voor mij de reden om eens wat dieper hierop in te gaan.

De definitie voor close reading is: een vorm van literaire kritiek die zich toelegt op een minutieuze lezing van de tekst zelf, zonder gebruik te maken van biografische of andere extra-literaire informatie. Bij close reading wordt ervan uitgegaan dat geen enkel element in een literaire tekst er ‘zomaar’ staat: alles heeft zijn functie en de tekst vertoont een hechte samenhang in al zijn lagen.

Het onderwijsadviesbureau Expertis verwoordt de principes van het close reading als volgt:

kies een tekst die complex genoeg is voor de lezers
lees de tekst meerdere keren, eventueel verdeeld over verschillende lessen
stel tekstgerichte vragen die gericht zijn op het begrijpen van de tekst
discussieer over de tekst (zowel tussen leerkracht en leerlingen als leerlingen onderling)
verwacht van leerlingen dat ze moeite doen om iets te leren van de tekst

Het is dus de bedoeling dat je een tekst meerdere keren leest, om zoveel mogelijk uit de tekst te halen. Je kunt dit met allerlei teksten uit verschillende methodes doen. Dit hoeft dus niet perse een begrijpend lezen tekst te zijn. Je kunt deze teksten ook halen uit bijvoorbeeld de methode die je gebruikt voor wereldoriëntatie, een informatietekst of tekst uit de actualiteit.

In de praktijk:

Je kunt beginnen met het voorlezen van de tekst, en daarna de kinderen de tekst laten lezen. Welke vragen hebben de kinderen over de tekst en welke woorden vinden ze moeilijk.
Een volgende keer kun je dan nogmaals de tekst samen lezen en ingaan op de vragen en moeilijke woorden. Je kunt de kinderen ook met elkaar hierover laten praten. Samen bedenken wat de hoofdgedachte van de tekst is, is ook een mogelijkheid.
Een volgende les is dan een les waarin je gaat praten over wat de tekst bij de kinderen oproept. Zo leren kinderen ook dat een tekst een bepaalde sfeer kan oproepen.
Uiteindelijk kijk je of de vragen uit de eerste les bij de kinderen zijn beantwoord.

Een intensieve methode lijkt mij, waar voor de leerkracht best veel werk in gaat zitten. Ook is het de vraag of je kinderen wel gemotiveerd houdt als ze elke keer dezelfde tekst moeten lezen.

Ik ben heel benieuwd wie hier al mee werkt, en wat de ervaringen zijn. Dus laat zeker een reactie achter.

Zelf geef ik begrijpend lezen met Nieuwsbegrip, maar dan op een geheel eigen wijze. Hierover kun je lezen op mijn pagina Nieuwsbegriplessen anders, hoe ik de lessen anders geef.