Close reading of toch begrijpend lezen

Naar aanleiding van mijn artikel Begrijpend lezen leer je niet door het aan leren van strategieën kreeg ik veel reacties en viel vaak de term close reading.
Voor mij de reden om eens wat dieper hierop in te gaan.

De definitie voor close reading is: een vorm van literaire kritiek die zich toelegt op een minutieuze lezing van de tekst zelf, zonder gebruik te maken van biografische of andere extra-literaire informatie. Bij close reading wordt ervan uitgegaan dat geen enkel element in een literaire tekst er ‘zomaar’ staat: alles heeft zijn functie en de tekst vertoont een hechte samenhang in al zijn lagen.

Het onderwijsadviesbureau Expertis verwoordt de principes van het close reading als volgt:

1. kies een tekst die complex genoeg is voor de lezers
2. lees de tekst meerdere keren, eventueel verdeeld over verschillende lessen
3. stel tekstgerichte vragen die gericht zijn op het begrijpen van de tekst
4. discussieer over de tekst (zowel tussen leerkracht en leerlingen als leerlingen onderling)
5. verwacht van leerlingen dat ze moeite doen om iets te leren van de tekst

Het is dus de bedoeling dat je een tekst meerdere keren leest, om zoveel mogelijk uit de tekst te halen. Je kunt dit met allerlei teksten uit verschillende methodes doen. Dit hoeft dus niet perse een begrijpend lezen tekst te zijn. Je kunt deze teksten ook halen uit bijvoorbeeld de methode die je gebruikt voor wereldoriëntatie, een informatietekst of tekst uit de actualiteit.

In de praktijk:

Je kunt beginnen met het voorlezen van de tekst, en daarna de kinderen de tekst laten lezen. Welke vragen hebben de kinderen over de tekst en welke woorden vinden ze moeilijk.
Een volgende keer kun je dan nogmaals de tekst samen lezen en ingaan op de vragen en moeilijke woorden. Je kunt de kinderen ook met elkaar hierover laten praten. Samen bedenken wat de hoofdgedachte van de tekst is, is ook een mogelijkheid.
Een volgende les is dan een les waarin je gaat praten over wat de tekst bij de kinderen oproept. Zo leren kinderen ook dat een tekst een bepaalde sfeer kan oproepen.
Uiteindelijk kijk je of de vragen uit de eerste les bij de kinderen zijn beantwoord.

Een intensieve methode lijkt mij, waar voor de leerkracht best veel werk in gaat zitten. Ook is het de vraag of je kinderen wel gemotiveerd houdt als ze elke keer dezelfde tekst moeten lezen.

Ik ben heel benieuwd wie hier al mee werkt, en wat de ervaringen zijn. Dus laat zeker een reactie achter.

Zelf geef ik begrijpend lezen met Nieuwsbegrip, maar dan op een geheel eigen wijze. Hierover kun je lezen op mijn pagina Nieuwsbegriplessen anders, hoe ik de lessen anders geef.